Do podjęcia tej refleksji skłoniły mnie dwa teksty. Jeden wyczytany w prasie, drugi w książce Rekolekcje z bł. Józefem Sebastianem Pelczarem. W gazecie podano wyniki sondy na temat Jaki wynalazek najbardziej odmieniłby nasze życie? Jeden z zapytanych odpowiada: "Marzę o koszu na śmieci, o koszu niezwykłym, choć działającym jak kosz w komputerze. Można byłoby do niego wrzucić to, co się nam nie udało. Naciska się odpowiedni klawisz i pamięć o wszystkim, co złe, przepada. Nie można do tego wrócić, nie można rozpamiętywać. Nie ma, nie było, koniec, kropka. Czy to nie wspaniałe?".
Marzenie jak marzenie, sonda jest tylko zabawą, ale to pragnienie kusi, nastraja do rozmarzenia się o swoim życiu. Co też w moim, twoim życiu należałoby zdelejtować, a co zostawić. Owszem są w nas takie doświadczenia, doznania, które chciałoby się wyrzucić, zapomnieć lub gdyby można było, przywrócić czas i rozpocząć drogę ponownie. Niestety, nie ma takiej możliwości. Próbujemy sobie stworzyć takie kosze - alkohol, narkotyki, filozofia życia, która każe myśleć tylko o sobie nie zważając jak nasze zachowanie wpływa na życie i doznania innych. Zakładając jednak, że coś takiego można wymyślić, wymarzyć - jak biedny byłby człowiek. Automat, który popełniając kolejne błędy nie uczy się mądrości. Może wszak popełniać je po wielokroć i po wielokroć wyrzucać. Za kilka lat dostąpimy takiego doświadczenia, właśnie dzięki wynalezieniu komputera. Lubię, z rzadka co prawda, ale jednak czasem zdobyć jakiś stary rękopis, kontemplować trud twórczy autora. Widać go po skreśleniach, nadpisywanych słowach, dopiskach na marginesie. Można z tego napisać piękną książkę o zmaganiu ze słabością, walce o uniknięcie niedoskonałości w poszukiwaniu ideału. Wkrótce już tego doświadczenia nie będzie. Dzisiaj komputer "zżera" ów trud tworzenia, pozostawiając gotowy wytwór, który jest piękny jak piękne są drukowane dawne powieści. Nie ma już jednak możliwości niejako "dotknąć" pisarskiego trudu.
Podobnie jest z życiem człowieka. Skłonność do zła, do nieroztropności sprawia, że życie nieraz boli, boli wspomnienie złych czynów, czyichś łez, smutku. Ale też może ten ból być tworzywem piękna człowieczeństwa.
Bł. bp Pelczar w swoim dziele Życie duchowe poucza nas jak postępować, aby ten "kosz" nie był za często potrzebny. Pisze o praktyce dziś zaniedbanej i niepopularnej - o umartwieniu. "Umartwienie bowiem uwalnia duszę od jarzma żądz, a tym samym daje jej świętą wolność. Jako okręt, gdy złoży swój ładunek, swobodnie na falach się kołysze i szybko pomyka, pchany podmuchem wiatru czy siłą pary, tak dusza umartwiona, złożywszy ciężar grzechów i złych pożądliwości, swobodnie płynie do Boga. Przeciwnie, jedna tylko żądza lub zła skłonność nie poskromiona jest tym, dla duszy czym kajdany dla więźnia lub związanie skrzydeł dla ptaka".
Umartwienie złączone, jak poucza gdzie indziej, z częstą praktyką sakramentu pojednania czyni człowieka odpornym na żądze, które są w nas najczęstszą przyczyną owego pragnienia wyrzucania kolejnych dni czy zachowań do kosza zapomnienia. Złe skutki naszych zachowań pozostają, ale w praktyce umartwienia i pokuty odnajdujemy siłę do pokonania pesymizmu, który najczęściej towarzyszy ludziom hołdującym filozofii hedonizmu.
Może to mało atrakcyjny temat w czasie tegorocznego długiego okresu karnawału. Ale to właśnie teraz, kiedy wielu oddaje się szaleństwu muzyki, tańca i dyskotekowych zabaw warto o tym pomyśleć. Może to tutaj należałoby zachować pewną ascezę w strojach, słowach, korzystaniu z alkoholu, by na drugi dzień nie rozważać nad znalezieniem kosza, w którym nasze złe zachowanie byśmy chcieli umieścić. Nie oznacza to bynajmniej byśmy nie mieli korzystać z radości karnawałowych spotkań. Korzystać tak, ale w sposób, który nie zniwelowałby słowa radość.
Pomóż w rozwoju naszego portalu