Takie właśnie jest żydowskie pojmowanie pamiątki: "W każdym pokoleniu Izraelita powinien tak uważać, jak gdyby sam został wyswobodzony z niewoli egipskiej [...] Nie samych tylko ojców naszych wybawił
Najświętszy, niech będzie pochwalony, lecz i nas wraz z nimi wybawił, jak powiedziane. I nas wywiódł stamtąd, by nas wprowadzić do kraju, który przysiągł ojcom naszym". Bardzo osobiście brzmią wypowiadane
podczas Sederu słowa: "Dlatego się to czyni, że Wiekuisty łaski mi wyświadczył, gdym wyszedł z Egiptu." Takie pojmowanie pamiątki (zikron), jako liturgicznego uobecnienia pozwala na połączenie egzystencjalnej
lektury Biblii z lekturą historyczną. Dzięki hebrajskiej Pamiątce historyczne wydarzenie staje się podstawą osobistej, egzystencjalnej refleksji, więcej, staje się rzeczywistością tu, teraz i dla konkretnych
osób. To osobiste przeżycie jest doświadczeniem Paschy, czyli przejścia z niewoli do wolności. Oto jak mówi o tym Haggada Paschalna: "On wyprowadził nas z niewoli do wolności, ze smutku do radości, z
żałoby do dni świątecznych, z ciemności do jasnego światła, z niewoli do zbawienia. Zaintonujmy, więc na Jego cześć pieśń nową". Seder przepełniony jest aktywnością Boga, przychodzącego z ratunkiem swemu
ludowi. Żydzi odpowiadają swoją radością, wdzięcznością, a przede wszystkim pamięcią.
To wspominanie zbawczego działania Boga ma jeszcze jeden cel. Jest nim dotarcie do Boga. Izrael modli się: "Boże nasz i Boże ojców naszych, niech się wzniesie, dojdzie, dosięgnie Ciebie, niech się
ukaże przed Tobą, niech będzie łaskawie przyjęta, niech znajdzie posłuchanie, uwzględnienie i uznanie, pamięć (zikron) i myśl o nas, pamięć o naszych ojcach, pamięć o Pomazańcu (maszijah), synu Dawida,
sługi Twego, pamięć o Jerozolimie, świętym mieście Twoim i pamięć o całym ludzie Twoim, domu Izraela".
Dzięki żydowskiej Passze pochodzący z pogan chrześcijanin odkrywa nie znaną mu dotąd rolę pamięci. Jest to ta sama pamięć, jakiej podczas swojego ostatniego Sederu zażądał od Apostołów Jezus: "to
czyńcie na moją pamiątkę". Jest to "pamięć" pozwalająca nam uczestniczyć we wspominanych wydarzeniach. Dzięki niej nie tylko o nich pamiętamy, ale stajemy się wręcz ich świadkami. Dzięki temu, że Jezus
myślał i pamiętał po żydowsku, Eucharystia staje się rzeczywistym przejściem (paschą) ze śmierci do zmartwychwstania, w którym dzięki niej uczestniczymy. Mamy do czynienia nie tylko z rzeczywistą obecnością
Chrystusa, ale z rzeczywistym wydarzeniem przejścia ze śmierci do życia.
Sama nazwa "Eucharystia" wyraża atmosferę wdzięczności i radości. Dla Żydów wyprowadzenie Izraelitów z niewoli egipskiej stało się rękojmią wszelkiego zbawienia. Słowo "zbawienie" nabrało znaczenia
sakralnego i eschatologicznego, ale w Biblii oznacza ono ratunek z wszelkiej opresji. To może być wyzwolenie całego narodu z niewoli, ale również obrona przed oszczercą, wybawienie z bezpłodności, uzdrowienie
itd. Fakt, że Bóg wyprowadził synów Izraela z niewoli egipskiej, stał się dla nich rękojmią wszelkiego zbawienia w przyszłości. To doświadczenie mocy zbawczej Boga dzięki świętowaniu Paschy jest dane
Żydom w każdym czasie i w każdym miejscu.
Dzięki ostatniemu Sederowi Jezusa, który tradycyjnie jest nazywany Ostatnią Wieczerzą, Kościół pochodzący z pogan został włączony w to doświadczanie zbawczego działania Boga na rzecz Izraela. Kiedy
Jezus zasiada z uczniami do stołu pesachowego, to wyjście z Egiptu staje się dla Niego rękojmią zmartwychwstania. "Gorąco pragnąłem spożyć tę Paschę z wami, zanim będę cierpiał. Albowiem powiadam wam:
Już jej spożywać nie będę, aż się spełni w królestwie Bożym" (Łk 22, 15). W tych słowach wyrażone jest pragnienie liturgicznego i wspólnotowego doświadczenia zbawienia wspólnego całemu Izraelowi. Jednocześnie
to, co się spełniało dotąd wobec Izraela, ma osiągnąć swoją pełnię w całkowitym panowaniu Boga. Celebrowanie daru wolności Izraela staje się początkiem przejścia Jezusa przez śmierć do zmartwychwstania.
W ewangelicznych opisach Ostatniej Wieczerzy zastanawiające jest to, że zostały one pozbawione wyraźnego żydowskiego charakteru. Ewangeliści mówią, że była to Pascha, ale nie skupiają swej uwagi na
kolejnych etapach Sederu, nie wspominają nawet baranka paschalnego, który musiał zostać w dzień przed Sederem (Wielki Czwartek) złożony w ofierze przez kapłanów w świątyni. Baranek został wspomniany nie
wprost w skierowanej do Żydów Ewangelii Łukasza: "Jezus posłał Piotra i Jana z poleceniem: «Idźcie i przygotujcie nam Paschę, byśmy mogli ją spożyć»"(22, 8). Spożycie Paschy w czasie, kiedy
istniała jeszcze świątynia, oznaczało spożycie baranka ofiarnego, złożonego (zabitego) wcześniej w ofierze. Jednak uwaga Ewangelistów skupiła się na nowości wprowadzonej przez Jezusa, a zwłaszcza na podzieleniu
chleba (macy) i wina, i na słowach towarzyszących tym czynnościom. Pojawia się temat ofiary zastępczej ["Ciało moje, które za was będzie wydane" (Łk 22, 19)]. Następuje przeniesienie akcentów z przeszłości
Izraela na przyszłość Jezusa. Ostatni Seder Pesachowy Jezusa zostaje zdominowany przez wydarzenia, które mają wkrótce nastąpić, czyli zdradę, pojmanie, śmierć, a w dalszej perspektywie znajduje się zmartwychwstanie.
W ten sposób w oczach chrześcijanina osoba Jezusa i wydarzenia z Jego życia są interpretowane przy pomocy święta Paschy i jednocześnie to święto znajduje swoje nowe znaczenie w osobie, śmierci i zmartwychwstaniu
Jezusa.
Pomóż w rozwoju naszego portalu