Włodzimierz Rędzioch: 13 maja w czwartym roku pontyfikatu Jana Pawła II przeszedł do historii jako dzień zamachu na papieża. Co Pan zapamiętał z tamtego dramatycznego dnia?
Dr Pierfilippo Crucitti: W 1981 r. miałem 13 lat. 13 maja po południu grałem w tenisa. Zadzwoniła do mnie mama, która była sama w mieszkaniu, i powiedziała: „Wracaj do domu!”. Bała się, bo już wiedziała o zamachu. Wróciłem i razem z mamą, siostrą oraz bratem śledziliśmy wydarzenia tamtego dnia w telewizji. Tata był w ambulatorium, w Klinice Piusa XI, badał pacjenta, gdy nagle do pokoju, bez pukania, weszła siostra zajmująca się ambulatorium i poprosiła go, aby zostawił wszystko i pojechał do Polikliniki Gemellego, gdzie przewieziono papieża postrzelonego przez Alego Agcę. Ojciec wsiadł więc do samochodu i ruszył z pełną prędkością w kierunku polikliniki; dołączyli do niego policjanci, by go eskortować. Zobaczyliśmy tatę dopiero po godz. 23, kiedy opowiadał przed kamerami o zakończonej operacji.
A kiedy się usłyszeliście?
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Pierwsza, bardzo krótka rozmowa telefoniczna miała miejsce o godz. 1 w nocy. Tata chciał nas uspokoić, powiedział, że wszystko jest w porządku, i poinformował nas, iż zostanie w szpitalu. Został w poliklinice jeszcze 3 dni, o ile dobrze pamiętam.
Co ojciec opowiadał rodzinie o operacji, kiedy wrócił do domu?
Reklama
Na początku nie mówił nam zbyt wiele, ale w następnych latach wyjawiał nowe szczegóły.
Dla przykładu...
Powiedział nam, że na początku sytuacja była krytyczna z powodu dużego krwotoku – kula uszkodziła tętnicę, która wychodzi bezpośrednio z aorty i zasila okrężnicę. Na szczęście kula nie uszkodziła samej aorty. Gdyby przeszyła aortę, Ojciec Święty nie miałby szans na przeżycie.
Powiedział nam również, że kiedy operował, do sali operacyjnej wchodzili różni ludzie. Przede wszystkim ks. Stanisław Dziwisz, który pytał, jaka jest sytuacja, ks. Dino Monduzzi i inne osoby z otoczenia papieża. W pewnym momencie mój ojciec poczuł specyficzny zapach tytoniu, odwrócił się, aby zobaczyć, kto wszedł – był to włoski prezydent Sandro Pertini.
Kim stał się Jan Paweł II dla Pańskiego ojca?
Reklama
Zrodziła się między nimi szczególna więź. W czasie operacji papieżowi zrobiono stomię. Po około miesiącu konieczna była kolejna operacja – zamknięcia stomii. W tamtym okresie mój ojciec nie był najstarszym ani najwyższym w hierarchii lekarzem. Z całego świata napływały propozycje znanych chirurgów, którzy chcieli operować papieża. W końcu w poliklinice zapadła decyzja, że operację przeprowadzi najstarszy chirurg. Mój ojciec przekazał tę decyzję Janowi Pawłowi II, który odpowiedział na to: „Od kiedy to chory nie wybiera lekarza do operacji?”. To sam papież zdecydował, że drugą operację wykona mój tata, ponieważ wytworzył się między nimi klimat wzajemnego zaufania. Za każdym razem, gdy się spotykali, obejmowali się (papież nie pozwalał ojcu całować ręki) i żartowali, bardzo dobrze się rozumieli.
W ten sposób Pański ojciec został „chirurgiem papieża”, pierwszym w historii lekarzem, który czterokrotnie go operował...
Tak. Właśnie dlatego tata zoperował papieża jeszcze dwukrotnie: w 1992 r. z powodu rakowatego polipa okrężnicy zstępującej, a w 1996 r. wykonał operację wycięcia wyrostka robaczkowego.
Pana ojciec powiedział kiedyś w wywiadzie, że Jan Paweł II jest „złym pacjentem”.
Lekarz oczekuje od pacjenta dbania o siebie, przestrzegania wszystkich zaleceń, poddawania się rehabilitacji, cierpliwości. Papież natomiast stawiał na pierwszym miejscu swoje obowiązki, a nie zdrowie, dlatego mój ojciec nazwał go „złym” pacjentem.
W pewnym momencie Pana ojciec sam zachorował i stał się pacjentem. Czy Jan Paweł II interesował się losem chorego dr. Crucittiego?
Reklama
To prawda. W 1990 r. mój ojciec odkrył, że ma raka prostaty, ale aby zachować to w tajemnicy, zdecydowaliśmy się na operację w Stanach Zjednoczonych, w Baltimore. Udałem się z tatą do Ameryki i pamiętam, że wieczorem przed operacją, gdy byliśmy w pokoju szpitalnym, zadzwonił telefon. Tata poprosił mnie, bym odebrał, bo nie mówił dobrze po angielsku, ale w końcu sam podniósł słuchawkę i zaczął rozmawiać... po włosku. Kiedy skończył rozmowę, zapytałem go, z kim rozmawiał. Odpowiedział: „Z papieżem”. Jan Paweł II zadzwonił do niego przed operacją, aby udzielić mu błogosławieństwa – ten gest najlepiej świadczy o wrażliwości papieża na bliskich mu ludzi.
Niestety, mimo operacji choroba postępowała...
Tak, gdy w 1996 r. mój ojciec ostatni raz operował papieża, musiał mieć gorset, który go podtrzymywał. Zmarł 2 lata później – 26 sierpnia 1998 r. Ostatnie miesiące życia na szczęście spędził w domu – ja i mój brat jesteśmy lekarzami, więc opiekowaliśmy się nim w jego mieszkaniu. W tym czasie codziennie dzwonił do nas sekretarz papieski – ks. Stanisław i pytał o stan dr. Crucittiego. Rankiem, gdy umarł, pierwszą osobą, która przyszła do naszego domu, był żandarm. Złożył kondolencje i modlił się przy zmarłym, ale zaraz potem chciał zobaczyć całe mieszkanie. Wydawało mi się to dziwne, ale on wyjaśnił mi: „Zaraz przyjdzie tu Ojciec Święty”.
W sierpniu papież przebywał przecież w Castel Gandolfo...
Reklama
Tak, ale tamtego dnia przyjechał do Rzymu na audiencję oraz by pożegnać mojego ojca. Wiele lat później Joaquín Navarro-Valls powiedział mi, że on i inne osoby z papieskiego otoczenia chciały odwieść Jana Pawła II od tego, aby nie czynił precedensu – wizyty papieża u zmarłego, który nie był osobą duchowną – ale Jan Paweł II odpowiedział współpracownikom: „Muszę jechać, ponieważ ten człowiek uratował mi życie”. Papież przyjechał po godz. 10 – jego samochód zatrzymał się przed naszym domem przy via Farnesina. Gdy wychodził z samochodu, natrafił na dwie zdumione kobiety, które wracały z zakupów z torbami – poprosiły go o błogosławieństwo. Po wejściu do mieszkania Jan Paweł II przytulił mamę i powiedział: „Dziękuję, dziękuję”. Czynił to za każdym razem, gdy się z nią spotykał.
W tym roku, 13 maja, przypada 40. rocznica zamachu na papieża. Jakie uczucia przywołuje w Panu to dramatyczne wydarzenie, które złączyło Jana Pawła II z dr. Crucittim?
Pierwsza refleksja dotyczy samego zamachu, którego celem było powstrzymanie misji zmiany Kościoła i świata podjętej przez młodego wtedy i dynamicznego papieża. Na szczęście ta próba się nie powiodła i Jan Paweł II mógł przewodzić Kościołowi przez kolejnych 25 lat, wprowadzając go w trzecie tysiąclecie. Papież był centralną postacią w epokowych przemianach tamtych lat.
Druga myśl dotyczy tego, jak to wydarzenie zmieniło historię naszej rodziny. Przede wszystkim papież pomógł nam zrozumieć, jak ważna była dla niego przyjaźń, również przyjaźń z moim ojcem. Fakt, że tak wielki człowiek jak Jan Paweł II chciał w dniu śmierci ojca przyłączyć się do nas w modlitwie, był wielkim pocieszeniem i pozostawił nam niezatarte wspomnienie o tym niezwykłym papieżu.
Francesco Crucitti urodził się w 1930 r. w niezamożnej kalabryjskiej rodzinie na dalekim południu Włoch. Zdał maturę w wieku 16 lat. Był najstarszy z rodzeństwa i niezwykle inteligentny. Wyjechał do Bolonii, aby studiować medycynę. Ukończył Akademię Medyczną w wieku 21 lat i rozpoczął pracę w Padwie. Specjalizował się w chirurgii ogólnej, chirurgii klatki piersiowej i urologii. Gdy w Rzymie otwarto Poliklinikę Agostina Gemellego na Katolickim Uniwersytecie Najświętszego Serca, w 1967 r. przeprowadził się wraz z rodziną (żoną i dwójką dzieci: Antoniem i Robertą; syn Pierfilippo urodził się już w Rzymie w 1968 r .) do stolicy. Od tego czasu jego kariera zawodowa była związana z Polikliniką Gemellego.
Pierfilippo Crucitti chirurg klatki piersiowej. Ekspert w zakresie raka płuc, chirurgii onkologicznej. Na zdjęciu: z ojcem Francesco Crucittim (w środku) podczas spotkania z Janem Pawłem II
"Uderzą w pasterza, a rozproszą się owce" - ZOBACZ reportaż z okazji 40. rocznicy zamachu na Jana Pawła II Film dokumentalny zrealizowany przez Instytut Dialogu Międzykulturowego Jana Pawła II w Krakowie z okazji 40. rocznicy zamachu na papież. Reportaż w syntetyczny sposób przedstawia stronę faktograficzną zamachu w świetle najbardziej aktualnych informacji; stronę duchową - zamach na głowę Kościoła w świetle przepowiedni fatimskich; oraz stronę społeczną (reakcja w Polsce, Biały Marsz itp.).