Zarówno hasło kongresu, jak i tematyka skłaniać mają do refleksji nad duchową przyszłością Starego Kontynentu i miejscem, jakie w tej przyszłości zajmą chrześcijanie. Jak przyznaje abp Wojciech Polak, temat jest ważny i aktualny, szczególnie w kontekście bieżących wydarzeń i wyraźnie wyczuwalnego oczekiwania na przełom, na nowy początek.

„W obecnej sytuacji Europy – i tej geopolitycznej i duchowej, wobec zachodzących przemian kulturowych, napięć i trudnych wyzwań, do jakich należy choćby fala uchodźców, konieczna jest refleksja nad kształtem i duchową przyszłością Starego Kontynentu. Trzeba postawić pytanie o kierunek, w jakim Europa pójdzie. Nie chcemy jednak skupiać się na kwestiach politycznych, czy gospodarczy, choć i one są ważne. Chcemy zapytać o nowe otwarcie w wymiarze duchowym za sprawą chrześcijaństwa. Czy jest ono możliwe? Czy Europa jest jeszcze w stanie uwierzyć w wyzwalającą moc chrześcijaństwa?” – przyznał abp Polak.

Pytany, czy odejście Europy od chrześcijańskiego dziedzictwa, a często jego negowanie, nie przyczyniło się do sytuacji, w której dziś jesteśmy, Prymas przyznał, że w dużej mierze z pewnością tak. Bardziej od analizy przyczyn i stawiania diagnoz potrzeba dziś jednak działania.

„Święty Jan Paweł II mówił, że nie będzie jedności Europy dopóki nie będzie ona wspólnotą ducha. To wezwanie jest ciągle aktualne i niestety coraz trudniejsze. Bo jak dziś, w tej trudnej rzeczywistości, tę jedność budować? W oparciu o co ją budować? Jak duchowość Europy, którą papież Franciszek porównał do starej, zmęczonej kobiety, odrodzić i na nowo ożywić. Chcemy pokazać, że chrześcijaństwo ma taką moc” – tłumaczy abp Polak.

Prymas przyznał również, że pytanie o nowy początek dotyczy też naszej Ojczyzny po ćwierćwieczu wolności. Dotyczy także Kościoła. „Tutaj chcemy wykorzystać ten inspirujący element, który płynie z nauczania papieża Franciszka, zwłaszcza z "Evangelii Gaudium", która podkreśla, że Kościół jest po to, aby iść, aby wychodzić do człowieka, także na współczesne peryferia - i te materialne i duchowe. Mamy nie tylko o nich wiedzieć, musimy tam pójść i tam właśnie pokazać wyzwalającą moc chrześcijaństwa. Jeśli jako Kościół mamy coś zdziałać we współczesnym niespokojnym świecie, to musimy do tego świata iść przekonani o uzdrawiającej mocy Chrystusa” – podkreślił Prymas Polski.

Abp Wojciech Polak będzie gospodarzem Zjazdu Gnieźnieńskiego po raz pierwszy. W poprzednich uczestniczył jeszcze jako biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńskiej. Wydarzenie zgromadzi świeckich i duchownych z kraju i zagranicy – teologów, polityków, ludzi kultury, liderów organizacji chrześcijańskich. Obradom – jak w poprzednich latach – towarzyszyć będzie modlitwa.