W dniu 7 czerwca w bielskim kirkucie odsłonięto pomnik poświęcony pamięci Żydów z Bielska-Białej pomordowanych podczas II wojny światowej. W uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele miejscowej gminy żydowskiej, członkowie ziomkostwa bielszczan w Izraelu, delegacje władz państwowych i samorządowych oraz bp Tadeusz Rakoczy i ewangelicki bp Paweł Anweiler.
Na pomniku z czarnego marmuru wyryto napis: „Ku pamięci żydowskich obywateli Bielska-Białej i okolicy, którzy w latach 1939-1945 zostali zamordowani przez hitlerowców bądź zmarli na wygnaniu”. Odsłonięciu towarzyszyła żydowska modlitwa za zmarłych. Przewodnicząca gminy Dorota Wiewióra przywołała historię bielskich Żydów i ich różnoraki wkład w rozwój miasta i regionu oraz tragiczne momenty II wojny światowej. - Trzeba przypomnieć, że to miasto by tak nie wyglądało i nie odnosiłoby tak wielkich sukcesów, gdyby nie wybitni Żydzi, którzy swoje życie poświęcali dla dobra ogółu i rozwoju miasta - podkreślała.
Oprócz pomnika, w żydowskim domu pogrzebowym odsłonięto także tablicę upamiętniającą Ariela Jana Mahaufa, wieloletniego prezesa ziomkostwa bielskich Żydów.
W swoim przemówieniu bp Tadeusz Rakoczy zaapelował o żywą pamięć wydarzeń II wojny światowej, podkreślił konieczność szacunku wobec każdego człowieka i narodu. - Nikt nie może zapomnieć ani lekceważyć tego, co się stało, nikt nie może pomniejszać rozmiarów tych wydarzeń. I w dowód pamięci, szacunku i wdzięczności naszym braciom i siostrom, ofiarom holokaustu odsłoniliśmy ten pomnik i nikomu nie wolno wobec niego przejść obojętnie. Niech nazwiska tych wszystkich, których on tutaj wspomina wstrząsają pamięcią i naszym sercem i prowadzą ku lepszemu, ku pokojowi, poszanowaniu wzajemnemu. Niech przypominają o potrzebie szacunku wobec godności każdego człowieka, narodu oraz respektowania jego praw. (...) Zanurzeni w tych refleksjach prosimy dziś Boga o dar pokoju dla współczesnego świata: nigdy więcej wojny! - mówił do zebranych bp Rakoczy.
Pierwsza wzmianka o Żydach w Bielsku pochodzi z 1653 r. i mówi o osobie pochodzenia żydowskiego, która handlowała tam wódką i pobierała myto.
W 1928 r. liczba żydowskich mieszkańców Bielska wynosiła ponad 4, 5 tys. osób (19, 9% ogółu mieszkańców), a w roku wybuchu II wojny światowej przekroczyła 5 tys. Z kolei w Białej w 1938 r. mieszkało prawie 4 tys. Żydów. Podczas drugiej wojny światowej Żydzi z Bielska i Białej zostali wysiedleni do Białej, a w 1940 r. niemieckie władze okupacyjne utworzyły w Białej getto. W latach 1942-1943 nastąpiła stopniowa likwidacja getta i wywożenie jego mieszkańców do KL Auschwitz-Birkenau. 13 września 1939 r. Niemcy zniszczyli synagogę w Bielsku, a dzień później spalili także bialską świątynię.
Dziś Bielsko-Biała jest siedzibą Żydowskiej Gminy Wyznaniowej, która swoim zasięgiem obejmuje byłe województwo bielskie. Gmina powstała w 1995 r. i posiada dom modlitwy, bibliotekę oraz archiwum. Pod jej opieką znajdują się cmentarze żydowskie w Bielsku-Białej (jedyny czynny), Andrychowie, Cieszynie, Kętach, Milówce, Oświęcimiu, Skoczowie, Ustroniu, Wadowicach, Zatorze i Żywcu.
Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce obchodzony jest 17 stycznia, w przeddzień Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. Został ustanowiony przez Episkopat Polski w 1997 r.
PB
Pomóż w rozwoju naszego portalu