Na sympozjum obecni są prelegenci z różnych ośrodków naukowych w Polsce, m.in. Uniwersytetu Kard. Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, a także kustosze sanktuariów polskich oraz przedstawiciele Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, Kościoła Katolickiego Obrządku Bizantyjsko-Ukraińskiego. W sympozjum uczestniczy też bp Jan Zając, biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej i przewodniczący Zespołu KEP ds. sanktuariów.

Spotykając się dzisiaj z uczestnikami sympozjum abp Wacław Depo metropolita częstochowski podkreślił, że w przeżywanym w Kościele Roku Wiary w Syna Bożego „trzeba wejść do jasnogórskiej szkoły wiary i zawierzenia”. – Maryja dla każdego z nas pragnie być Matką i Nauczycielką wiary – mówił abp Depo za św. Janem Pawłem II.

Natomiast bp Jan Zając otwierając sesję naukową zaznaczył, że „idziemy do Maryi, która ze swego serca daje nam Syna Bożego”.

„Sympozjum pomoże kustoszom sanktuariów pogłębić wiedzę mariologiczną a teologom pogłębić wymiar duszpasterski”. – dodał o. prof. dr hab. Grzegorz Bartosik OFMConv – przewodniczący Polskiego Towarzystwa Mariologicznego.

Podczas pierwszej sesji odczytane zostały dwa referaty. Pierwszy nt. „Theotokos jako prototyp ikony maryjnej” przygotowany przez ks. dr. hab. Wacława Siwaka. Drugi nt. „Eklezjalna typologia ikon maryjnych” został przygotowany przez ks. prof. Henryka Paprockiego z Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.

Ks. Wacław Siwak zwrócił uwagę na „znaczenie ikonografii, jej funkcje estetyczne, katechetyczne i kultyczne”. Prelegent wskazał na „Boże macierzyństwo Maryi jako na fundamentalną prawdę maryjną” i dodał, że „cześć do świętych wizerunków należy do istoty katolickiej pobożności”. – Po Soborze efeskim z 431 r. nastąpiło zdynamizowanie kultu maryjnego. Sztuka znalazła się w służbie wiary i teologii. Ikonografia wyraża orędzie ewangeliczne. Jest to obrazowe przedstawienie prawd wiary- podkreślił autor referatu. „Wizerunki maryjne trzeba traktować też jako „locus theologicus”, czyli miejsce poznania teologicznego”. – podkreślił ks. Siwak.

Natomiast ks. prof. Henryk Paprocki z Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wskazał na „wizję teologii eklezjalnej w Kościele prawosławnym”. – W tradycji prawosławnej istotne miejsce zajmuje ikona. Ikona Chrystusa mówi o tajemnicy wcielenia, ikona Maryi mówi o przebóstwieniu człowieka – napisał ks. Paprocki.

„Kryteria teologiczne w przedstawianiu wizerunków maryjnych (kanony, zasady)” przybliżył prof. dr hab. Karol Klauza z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Prelegent wskazał na „zachowanie tradycji wizualizacji dogmatu i budowanie kultu”. – Dzisiaj chrześcijaństwo znajduje się w sytuacji, w której świat przeszedł do kultury obrazu, kultury widzenia od kultury słowa – mówił prof. Klauza i dodał, że „wciąż obowiązuje orzeczenie II Sobory Nicejskiego z 787 r. i jest ono podstawą wszelkiej wizualizacji dogmatycznej”.

Prelegent przypomniał również zasady wskazane przez Pawła VI w adhortacji apostolskiej „Marialis cultus” (1974), a mianowicie: zasadę skrypturystyczną, trynitarną, chrystologiczną, pneumatologiczną, eklezjologiczną, zasadę ekumenizmu, liturgiczną, zasadę antropologiczną, naśladowania oraz zasadę hierarchii nabożeństw maryjnych. – Warto dodać jeszcze zasadę paternologiczną wypracowaną prze środowisko mariologów krakowskich – podkreślił prof. Klauza i przypomniał „znaczenie otwarcia kontemplacyjnego na ikonę”.

Natomiast ks. prof. dr hab. Janusz Królikowski z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II przybliżył temat „komplementarności słowa i obrazu w pobożności maryjnej”. – W komplementarności słowa i obrazu chodzi o wzajemne odsyłanie się do siebie – podkreślił ks. prof. Królikowski.

„Dla tradycji katolickiej obraz jest synonimem słowa, wypowiada tajemnicę wcielenia, obraz ilustruje słowo biblijne i woła o słowo teologiczne, katechetyczne i pastoralne”. – kontynuował prelegent.

Pierwsza sesja zakończyła się Mszą św. kaplicy Zesłania Ducha Świętego. Mszy św. przewodniczył i homilię wygłosił bp. Jan Zając.

Biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej podkreślił, że „Maryja pomaga odkryć głębię wspólnoty i głębię każdego z nas”. – Trzeba się poddać Bożej obecności i weryfikacji naszych myśli, planów i serc. Potrzebujemy korekty naszych dróg życia - powiedział bp Zając.

Hierarcha za św. Pawłem przypomniał, że „nigdy nie wolno decydować się na czyny sprzeczne z głosem sumienia” i dodał, że „trzeba zawsze łączyć wiedzę z miłością, bo wiedza bez miłości przeradza się w pychę”.

„Każdy kto doświadczył Bożej miłości i ludzkiej, ten potrafi obdarzyć miłością także nieprzyjaciół”. – podsumował bp. Zając.

Po Mszy św. kolejni prelegenci: dr Zofia Bator (Towarzystwo Miłośników Sztuki Sakralnej), dr Taras Szmańko, (Kościół Katolicki Obrządku Bizantyjsko-Ukraińskiego) oraz ks. prof. dr hab. Marek Chmielewski (KUL JPII, Lublin) podjęli takie zagadnienia jak: funkcja katechetyczno-pedagogiczna ikon maryjnych, funkcja liturgiczna ikony maryjnej oraz ikonografia maryjna a duchowość chrześcijańska. 12 września na zakończenie sympozjum abp Wacław Depo metropolita częstochowski będzie przewodniczył Mszy św. w kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze. Odbędzie się również sprawozdawczo-wyborcze Zebranie Plenarne Polskiego Towarzystwa Mariologicznego.

Organizatorem sympozjum mariologicznego i spotkania kustoszów sanktuariów polskich jest Polskie Towarzystwo Mariologiczne.

Polskie Towarzystwo Mariologiczne z siedzibą w Częstochowie, zostało powołane uchwałą 298. zebrania plenarnego Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski w dniach 10-11 marca 1999 roku w Warszawie. Dekret erekcyjny Towarzystwa wraz z zatwierdzeniem jego Statutów wydał 15 marca 1999 r. kard. Józef Glemp, przewodniczący Konferencji Episkopatu, Prymas Polski.