Przyzwyczailiśmy się już do tego, że od kilkunastu lat z większych ośrodków duszpasterskich naszych diecezji wędrują na Jasną Górę pielgrzymkowe grupy. Jeśli nie możemy uczestniczyć w takiej
pielgrzymce, to nieraz ze łzą w oku podziwiamy wiarę, miłość do Matki Bożej i pielgrzymi trud uczestniczących w wędrówce, a wiele życzliwych osób
udziela pielgrzymom na całej trasie hojnej gościny. Jednak przeważająca większość czcicieli Jasnogórskiej Pani udaje się do Jej tronu korzystając z różnych środków lokomocji. Każdy niemal Polak
pragnie pokłonić się Tej, którą Bóg dał narodowi polskiemu jako pomoc i obronę. Stojąc przed Jej umiłowanym Jasnogórskim Wizerunkiem wdzięczni jesteśmy za ponad 600 lat pobytu na
wybranym przez Nią miejscu na naszej polskiej ziemi. Rzadko jednak sięgamy dalej w przeszłość, mało myślimy o tym, że zanim zaistniała Jasna Góra z wizerunkiem Królowej
Polski, Maryja w tym obrazie musiała tam jakoś „dotrzeć”.
Początki obrazu częstochowskiego okryte są tajemnicą. Pewne jest to, że ostatnim miejscem przechowywania tego obrazu, czczonego już przez wiernych, był Bełz, wówczas miasto wojewódzkie na Rusi, stanowiące
część polskich ziem. Około 1382 r. książę Władysław Opolczyk przewiózł obraz do Częstochowy, przekazując go w opiekę sprowadzonym z Węgier i ulokowanym na Jasnej
Górze ojcom paulinom. Warto zatem przeanalizować trasę, jaką przebył Opolczyk przez ówczesną ziemię ruską i sandomierską, obecnie południową Lubelszczyznę.
Bełz leży około 45 km na południe od Hrubieszowa, tuż za obecną granicą z Ukrainą i tyle samo od Tomaszowa Lubelskiego w kierunku wschodnim, z małym
odchyleniem ku południowi. Do książęcego Opola na Śląsku trasa wiodła przez Szczebrzeszyn, Zawichost n. Wisłą i Częstochowę. Był to stary, utarty szlak. Wytyczmy go sobie dokładniej. Z Bełza
droga wiodła przez Rzeplin do Małoniża, gdzie wówczas istniała parafia przeniesiona później do Łaszczowa. Następnie przez Rachanie - Lipsko (wczesnośredniowieczne grodzisko) do Szczebrzeszyna. Należy
przypuszczać, że po przebyciu około 85 km nastąpił pierwszy nocleg. Miejsce to było znane Opolczykowi z czasów dawniejszych, gdy był namiestnikiem króla Węgier i Polski Ludwika Węgierskiego
na Rusi. Ze Szczebrzeszyna wydeptany dobrze trakt prowadził przez Sąsiadkę, dawniej Sutiesk - grodzisko z VIII w., przeżywające swój rozkwit w wieku XI-XII. Kolejnymi
miejscowościami na szlaku były: wieś parafialna Czernięcin, która tę nazwę otrzymała od przechowywanej w jego kościele cząstki ciernia z korony Pana Jezusa i Turobin,
posiadający obronny zameczek.
Wyjeżdżając z Turobina książę Władysław miał do wyboru dwie drogi. Główna droga, którą należało pojechać, prowadziła przez Tarnawę i Targowisko, miejscowości znane w XII
i XIII w. ze zjazdów polsko-ruskich do Batorza - starego grodziska, stamtąd przez Blinów do Stróży, w której przy starym trakcie handlowym znajdowała się strażnica
z istniejącą już w połowie XIII w. parafią. W sąsiedztwie Stróży leżał Kraśnik, w którym, po przebyciu 65 km, należało przenocować. Stamtąd do Zawichostu pozostało
już tylko 30 km przez Gościeradów. W pobliżu Zawichostu znajdował się znany, uczęszczany bród przez Wisłę.
Opolczyk mógł pojechać tą właśnie drogą. Ale od 1373 r. w Goraju - Ładzie miał swoje włości z zameczkiem niejaki Dymitr, podskarbi królewski, a później
marszałek królestwa. Ów Dymitr przebywał razem z Władysławem Opolczykiem na dworze króla Ludwika Andegaweńskiego. Obaj więc znali się dobrze. Trudno powiedzieć, czy się przyjaźnili. I oto
teraz Władysław z Opola miał wspaniałą okazję, by odwiedzić swego dworskiego kolegę. Musiałby tylko z Turobina lub Tarnawy skręcić 12 km na południe do Goraja. Czy ominąłby taką
okazję? Raczej wątpliwe. Z Goraja prowadziła uczęszczana droga do Słupia przez Białą, w której od ponad stu laty istniała parafia, koło powstałego później Janowa Lub. Tu na skrzyżowaniu
dróg, gdzie w późniejszym czasie powstały Modliborzyce, była strażnica. Kolejnymi etapami wędrówki Opolczyka byłyby Zdziechowice k. Zaklikowa i przeprawa na Wiśle obok Borowa wprost
na Zawichost. Odległość obu tych tras była jednakowa, obie przejezdne. Którą wybrał Opolczyk? Trudno powiedzieć.
Dla nas najważniejsze jest to, że przez nasze tereny książę Władysław przewiózł obraz Matki Bożej Częstochowskiej, pokonując odcinek około 180 km. A przejeżdżając ewentualnie przez teren
późniejszego Janowa, Matka Boża upodobała sobie to miejsce na objawienie się w 1645 r. W związku z tą peregrynacją obrazu Matki Bożej Częstochowskiej istnieje legenda,
którą przytacza ks. prof. Czesław Bartnik w swej książce pt. Mistyka wsi. Pisze on, że w jego rodzinnych stronach Źrebce k. Szczebrzeszyna, obok których jechał Opolczyk z obrazem,
do dziś ludzie mówią, że strojną karocę z obrazem pszczoły przyozdobiły koroną, uczynioną z płatków kwietnych połączonych miodem. To legenda tylko, ale należy przypuszczać, że Matka
Boża w wiezionym obrazie błogosławiła tej ziemi i jej mieszkańcom.
Pomóż w rozwoju naszego portalu