O godz. 10.00 na dziedzińcu Muzeum Wojska Polskiego rozpocznie się uroczysty apel pamięci z udziałem Antoniego Macierewicza, Ministra Obrony Narodowej. Po zakończeniu uroczystości odbędzie się przemarsz wojskowej asysty honorowej oraz pododdziałów rekonstrukcji historycznej z Muzeum Wojska Polskiego na Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
Na godz. 11.00 zaplanowana jest uroczystość złożenia wieńców i wiązanek kwiatów na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza. Także o godz. 11.00 prezydent Andrzej Duda wręczy w Pałacu Prezydenckim odznaczenia państwowe i nominacje oficerskie kombatantom.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
W południe na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, przed Panteonem Wyklętych-Niezłomnych odbędzie się okolicznościowy apel pamięci.
O godz. 15.30 prezydent RP złoży wizytę w gmachu byłego aresztu śledczego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i pod tablicą upamiętniającą ofiary komunistycznego terroru złoży kwiaty.
O godzinie 18.00 na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego odbędzie się apel pamięci z udziałem prezydenta RP.
Wieczorem o godz. 21.00 w Archikatedrze św. Jana Chrzciciela rozpocznie się Msza św. w intencji Żołnierzy Wyklętych, którą poprzedzi koncert okolicznościowy w wykonaniu Chóru archikatedralnego, Lidii Pospieszalskiej i Garwolińskiego Teatru Muzycznego „Od Czapy”.
Reklama
W przeddzień Święta, 29 lutego w Teatrze Polskim o godz. 18.00 odbędzie się uroczysty koncert poprzedzony ceremonią wręczenia Odznak Honorowych i Medali Pamiątkowych „Kustosza Tradycji, Chwały i Sławy Oręża Polskiego” oraz uroczystością wręczenia aktów mianowań na kolejne stopnie wojskowe „Żołnierzy Wyklętych”. W Kinotece z udziałem prezydenta RP odbędzie się uroczysta premiera filmu „Historia Roja”, w reż. Jerzego Zalewskiego, opowiadająca o losach Mieczysława Dziemieszkiewicza, żołnierza Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.
Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, już po raz trzeci w Warszawie, podobnie jak w dziewięciu innych polskich miastach, ustawiony zostanie "Namiot Wyklętych". Odbywać się będą w nim spotkania z kombatantami, naukowcami specjalizującymi się w tematyce, oraz rekonstruktorami. W przygotowywanej przez Stowarzyszenie Studenci dla Rzeczypospolitej inicjatywie nie zabraknie również projekcji filmów historycznych, kiermaszu książkowego oraz wystawy poświęconej Niezłomnym.
Mianem Żołnierzy Wyklętych i Żołnierzy Niezłomnych określani są członkowie podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, stawiający opór próbie sowietyzacji Polski i podporządkowania jej ZSRR w latach 1944-1963. Do podziemia antykomunistycznego przeszli głównie żołnierze AK oraz osoby, które nie chciały zgodzić na sowiecką dominację w kraju. Najważniejszymi organizacjami podziemnymi były Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”, wywodzące się z Armii Krajowej oraz Narodowe Zjednoczenie Wojskowe i Narodowe Siły Zbrojne.
Reklama
Według szacunków historyków walkę zbrojną z komunistami mogło podjąć nawet 200 tysięcy osób. Zdaniem prof. Jana Żaryna ponad 20 tysięcy żołnierzy zginęło bądź zostało zamordowanych skrytobójczo lub w więzieniach NKWD i UB. Do 1956 roku w głąb Związku Radzieckiego wywieziono ponad 40 tys. żołnierzy podziemia. W końcu lat 40. i na początku 50. ponad 250 tys. ludzi więziono i przetrzymywano w obozach pracy.
Ostatni z Żołnierzy Niezłomnych - Józef Franczak ps. "Lalek" zginął w obławie SB i ZOMO w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami w woj. lubelskim, 21 października 1963 roku.
Inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia święta upamiętniającego żołnierzy podziemia niepodległościowego podjął w 2010 roku prezydent Lech Kaczyński. Po jego śmierci prezydent Bronisław Komorowski podtrzymał projekt. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został ustanowiony świętem państwowym przez Sejm 3 lutego 2011 roku.
Data święta nie jest przypadkowa. 1 marca 1951 r. wykonany został wyrok śmierci na kierownictwie IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce.