1 września kilkadziesiąt lat temu stał się jednym z wielu krwawych elementów historii Polski XX w. Wieku, w którym Polska odzyskała niepodległość po wielu latach niewoli. W 1945 r. ponownie broniła
jej i walczyła o nią tym razem z niemieckim faszystowskim najeźdźcą i wspomagającą go od wschodu Armią Czerwoną. Sławą okryte Westerplatte, walki na całym obszarze Polski, broniąca się Warszawa, oddział
mjr. Hubala są na pewno znane każdemu Polakowi. Niestety, po tych i wielu innych bohaterskich zmaganiach nastąpiło to, co w historiografii nazywane jest klęską wrześniową.
Efektem tych wydarzeń było tzw. uchodźstwo - wielu znanych Polaków przedostało się na zachód Europy z myślą i nadzieją na dalszą walkę z najeźdźcą. Wśród prostych i wybitnych żołnierzy, polityków,
ludzi nauki i kultury byli tam również filmowcy, którzy poprzez powstające na obczyźnie grupy filmowe najpierw we Francji, później Anglii, USA, ZSRR, Iranie, Palestynie, Egipcie, we Włoszech zaczęli tworzyć
filmową dokumentację bohaterskich zmagań Polaków podczas drugiej wojny światowej. Pomimo to, żołnierz polski rozpoczął walkę na wszystkich możliwych frontach w całej Europie, na morzach i oceanach świata.
Była to walka o wolność innych, ale również, a może przede wszystkim, o wolność Polski. Filmowcy, operatorzy filmowi byli też żołnierzami. Ich bronią była kamera filmowa, która utrwalała dla potomnych
wojenny etos - zwycięstwo i śmierć. Powstawały filmy o tematyce wyzwoleńczej. Zebrane dziś w jedną grupę stanowią filmowy dokument bohaterskiej walki Polaków o Polskę na całym świecie. Oto one:
Jeszcze Polska nie zginęła, To jest Polska oraz Biały Orzeł (1940 r.). W 1942 r. powstał Dziennik polskiego lotnika, a w 1943 r. film Kraj mojej matki z Ewą Curie jako narratorką. Rok 1944
przyniósł filmy pt. Monte Cassino, jak i o lądowaniu w Normandii oraz walkach na terenie Belgii zatytułowany Idziemy. W kraju, w komendzie głównej Armii Krajowej, powstała sekcja filmowa pod kierownictwem
A. Bohdziewicza. Powstanie Warszawskie filmowało co najmniej sześciu jej członków. Ci filmowcy, którzy pozostali na Wschodzie, stanowili trzon powstałej po wyzwoleniu w ówczesnej Polsce czołówki filmowej
realizującej początkowo filmy i kroniki dokumentalne jak np. Majdanek - cmentarz Europy (1944 r.), Bitwa o Kołobrzeg (1945 r.) i już po wojnie w 1947 r. Suita warszawska.
Ta filmowa epopeja tworzy obraz ściśle związany z wydarzeniami lat 1939-45 na drogach walczących Polaków zapewne nie mniej ciekawy niż ustne i pisemne relacje świadków czy też uczestników minionych
wydarzeń.
Pomóż w rozwoju naszego portalu