Reklama

Duchowni diecezji chełmińskiej (4)

Wierny polskości, bo wierny Kościołowi

Ks. Józef Szydzik, witając prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego, który odwiedził kalwarię w Wielu w sierpniu 1924 r., powiedział: „Lud tutejszy pomimo silnej germanizacji został wierny polskości, bo został wierny Kościołowi katolickiemu”. Piętnaście lat później za tę wierność, którą uosabiał, zapłaci najwyższą cenę.

Niedziela toruńska 15/2007

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ksiądz Józef Szydzik urodził się 19 października 1871 r. w Mikołajkach nieopodal Lubawy. W Nowym Mieście Lubawskim ukończył progimnazjum, w gimnazjum brodnickim zdał maturę. W obu tych szkołach był prezesem Towarzystwa Tomasza Zana. Taką filomacką przeszłość miało wielu alumnów Seminarium Duchownego w Pelplinie, w którym podjął studia w 1891 r. Po święceniach w 1896 r. był wikarym m.in. w Oliwie i w Chojnicach oraz proboszczem w Ostródzie. 20 czerwca 1905 r. objął probostwo w Wielu w dekanacie czerskim na Kaszubach, wsi malowniczo położonej wśród wzgórz i jezior, słynnej z tradycji patriotycznych i urodzenia Hieronima Derdowskiego (1852-1902) - poety kaszubskiego, autora sentencji „Nie ma Polonii bez Kaszub i Kaszub bez Puelsci”. „Ani duże odległości, ani zły stan techniczny i szczupłość powierzchni własnego kościoła - pisze ks. Jan Walkusz - nie przemawiały na Pomorzu tak mocno, jak uczucia patriotyczno-religijne”. Odwołał się do nich ks. Szydzik, stawiając dzieło swego życia - kalwarię, drugą po wejherowskiej. „Rozpocząłem ją budować w 1915 r. na cześć naszych wojaków i odrodzenia naszej drogiej Ojczyzny Polskiej” - powie po latach. W ciągu kolejnych lat w naturalnej scenerii - na Białej Górze i nad Jeziorem Wielewskim powstał zespół kaplic, „święte schody”, pustelnia i ambona. Efekt zadziwił współczesnych, a Wiele szybko stało się popularnym miejscem pielgrzymkowym. Już w 1930 r. ks. Aleksander Pronobis w „Historii Pomorza” napisał: „Druga kalwaria kaszubska jest przez pobożny lud nie mniej czczona i zwiedzana od wejherowskiej”. Główne odpusty odbywały się w Wielu w święto Wniebowstąpienia Pańskiego i Matki Bożej Pocieszenia. 20 tys. pielgrzymów w uroczystej procesji eucharystycznej wyruszało na szlak kalwarii, gdzie w kaplicy Ukrzyżowania odprawiano Mszę św. z kazaniem odpustowym. Od 1924 r. proboszczem i kustoszem Kalwarii Wielewskiej został ks. Józef Wrycza, były kapelan armii Hallera, a ks. Szydzik na długie lata objął parafię i dziekanat w Chełmży. Został uhonorowany godnością szambelana papieskiego, a w roku 1936 - infułata.
W 1932 r. ordynariusz diecezji powierzył mu obowiązki komisarza dla okręgu lubawskiego. Komisarz, zwany też delegatem, wizytował podległych mu dziekanów i był bezpośrednim łącznikiem między ordynariuszem a duchowieństwem parafialnym. Urząd ten mogli sprawować tylko księża cieszący się największym autorytetem i „najwięksi społecznicy pomorscy” (ks. Walkusz).
Przyjrzyjmy się zatem aktywności ks. Szydzika: Utworzył Towarzystwo Rolnicze, założył Bank Ludowy w Wielu. Tam też w latach 1918-1919 wydawał „Gazetę Parafialną” o zasięgu wykraczającym poza parafię, „aby ci, którzy są poza parafią bądź to na wojnie (...), bądź to dla uzyskania jakiejś pracy, wiedzieli, co się w ich parafii dzieje” - napisał w słowie wstępnym. W listopadzie 1918 r. przewodził Komitetowi Obywatelskiemu - pierwszemu po zaborach przedstawicielstwu Polaków w powiecie chojnickim. Miesiąc później został prezesem Powiatowej Rady Ludowej. W Chełmży redagował w latach 1929-1938 tygodnik „Wiadomości Kościelne”, był kapelanem I Drużyny Harcerskiej, animatorem i prezesem Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, prezesem Towarzystwa Czytelni Ludowych. Od 1906 r. należał do Towarzystwa Naukowego w Toruniu. W 1938 r. został proboszczem parafii pw. św. Mikołaja w Fordonie. Na introdukcję, która odbyła się 4 grudnia, przyozdobiono miasto flagami o barwach narodowych i papieskich i zbudowano bramy triumfalne. „Podniosłe kazanie o patronce parafii św. Barbarze i o godności ludzkiej wygłosił złotousty kaznodzieja ks. dziekan Hamerski” - napisał reporter z „Dziennika Bydgoskiego”, który również przytoczył życzenia bp. Dominika dla nowego proboszcza: „aby długie lata mógł sprawować rządy dusz fordońskich”. Trudno nie oprzeć się smutnym refleksjom nasuwającym się w kontekście tych życzeń i osób, które je wypowiedziały: obaj słudzy Boży nie przeżyli wojny. Ks. Hamerski został rozstrzelany, a bp Dominik zmarł w czasie internowania w 1942 r. Adresat tych życzeń po zajęciu miasta przez Niemców został pozbawiony życia przez bydgoskie gestapo prawdopodobnie 29 września 1939 r. Informacje o okolicznościach jego śmierci są sprzeczne.
„Pozostawił po sobie pamięć i wspaniałe ślady nowoczesnego, jak na ówczesne czasy, duszpasterza. (...) Wszelki ślad po nim zaginął” - pisze ks. Mross w „Słowniku pomorskich kapłanów”, a nam przypomina się Norwidowska refleksja: „Każdego z takich jak Ty świat nie może od razu przyjąć na spokojne łoże...”.

Kolejnym bohaterem cyklu będzie filomata, działacz patriotyczny, obrońca sierot i bezrobotnych, prekursor ruchu abstynenckiego na Pomorzu - sługa Boży ks. Henryk Szuman (1882-1939)

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Podano datę pogrzebu papieża

2025-04-22 10:19

[ TEMATY ]

śmierć Franciszka

PAP/EPA/JAMES ROSS

W sobotę 26 kwietnia o godzinie 10.00 rozpocznie się uroczysta Msza święta pogrzebowa Biskupa Rzymu Franciszka. Taką decyzję podjęli kardynałowie obecni na pierwszej kongregacji generalnej zwołanej po śmierci Franciszka.

Jak informuje abp Diego Ravelli, mistrz papieskich ceremonii liturgicznych, w sobotę, 26 kwietnia 2025 r., o godzinie 10:00, w pierwszym dniu nowenny żałobnej (Novendiali), na Placu św. Piotra zostanie odprawiona uroczysta Msza św. pogrzebowa Biskupa Rzymu Franciszka, zgodnie z przepisami zawartymi w Ordo Exsequiarum Romani Pontificis (nr 82–109).
CZYTAJ DALEJ

Lista kardynałów uprawnionych do udziału w konklawe

2025-04-21 14:43

[ TEMATY ]

konklawe

Grzegorz Gałązka

Po śmierci Franciszka jego następcę wybierze zgromadzenie kardynałów, zwane konklawe, choć w tej chwili nie wiadomo, jak to będzie wyglądało w praktyce, gdyż liczba uprawnionych do tego purpuratów wynosi obecnie 135, podczas gdy - zgodnie z obowiązującymi przepisami - nie może ona przekraczać 120. Być może nastąpi doraźna lub trwała zmiana tego ustawodawstwa, ale na razie sytuacja jest nietypowa.

Oto bieżący alfabetyczny wykaz kardynałów elektorów, czyli poniżej 80. roku życia:
CZYTAJ DALEJ

16. Festiwal Biegowy w Piwnicznej-Zdroju: biegi, folklor i smaki Beskidu Sądeckiego

2025-04-23 12:20

[ TEMATY ]

Festiwal Biegowy

mat. prasowy

Już 5-7 września 2025 r. malownicza miejscowość uzdrowiskowa Piwniczna-Zdrój stanie się stolicą polskiego biegania podczas 16. edycji najstarszego Festiwalu Biegowego w Polsce.  Organizatorzy przygotowali odświeżoną formułę, zachowując jednocześnie ducha radości z biegania i unikalny klimat wydarzenia. Tysiące uczestników pobiegną malowniczymi trasami Beskidu Sądeckiego, łącząc sport z odkrywaniem lokalnej kultury i kuchni.

Po 15 latach istnienia Festiwalu Biegowego nadszedł czas na zmiany. Odświeżenie wizerunku, czyli zupełnie nowa strona internetowa, zmiana zasad, nowe podejście do przygotowania i realizacji Festiwalu. To wszystko ma na celu wprowadzenie nowej jakości i nowej dynamiki wydarzenia. Jedno pozostanie bez zmian – radość z biegania, klimat i emocje z udziału w najstarszym Festiwalu Biegowym w Polsce. „Szesnasta edycja Festiwalu Biegowego to nowy rozdział w historii tego wydarzenia – dynamiczniejszy i pełen świeżych pomysłów” – podkreśla Zygmunt Berdychowski, maratończyk i pomysłodawca Festiwalu Biegowego.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję