Reklama
Uchwałą Sejmu RP rok 2012 został ogłoszony „Rokiem ks. Piotra Skargi”. Główną okazją do tych obchodów jest przypadająca 27 września 2012 r. rocznica 400-lecia śmierci tego sławnego jezuity. Celem tego Roku jest wydobycie i pokazanie zatroskania ks. Skargi o państwo i naród, jego wizji miłości do Ojczyzny, przedstawienie na jego przykładzie sposobów obecności Kościoła w przestrzeni publicznej, poza tym ukazanie ks. Skargi jako pisarza, filantropa oraz człowieka solidarnego z ubogimi.
Ks. Piotr Skarga urodził się 2 lutego 1536 r. w jednej ze szlacheckich rodzin w Grójcu na Mazowszu. Po ukończeniu szkoły parafialnej w rodzinnym mieście w 1552 r. został zapisany na Akademię Krakowską, gdzie po 3 latach studiów na Wydziale Filozoficznym otrzymał tytuł bakałarza. Następnie objął kierownictwo szkoły parafialnej przy katedrze Świętojańskiej w Warszawie. W 1560 r. wraz ze swym uczniem, Janem Tęczyńskim (synem wojewody lubelskiego Andrzeja), udał się w podróż do Wiednia - tam Piotr Skarga zetknął się z zakonem jezuitów. Po 2-letnim pobycie za granicą powrócił do Rzeczypospolitej i udał się do Lwowa, gdzie w 1564 r. otrzymał święcenia kapłańskie.
W 1567 r. przeniósł się na dwór Jana Krzysztofa Tarnowskiego w Gorliczynie koło Przeworska. Tam ks. Skarga podjął decyzję wstąpienia do dynamicznie rozwijającego się i niezwykle popularnego wówczas w całej Europie zakonu jezuitów - Towarzystwa Jezusowego. Na początku 1569 r. wyjechał do Rzymu, gdzie 2 lutego rozpoczął nowicjat. Po 2 latach formacji powrócił do kraju i objął stanowisko wykładowcy i kaznodziei kolegium jezuickiego w Pułtusku. W 1573 r. ks. Skargę przeniesiono do Wilna, gdzie pełnił funkcję wicerektora tamtejszego kolegium. W okresie wileńskim ks. Skarga rozwinął ożywioną działalność, zarówno duszpasterską, jak i pedagogiczną oraz pisarską. Pozycją w dorobku piśmienniczym ks. Skargi, która zachowała największą wartość do dnia dzisiejszego, okazały się przede wszystkim „Żywoty świętych” (1579 r.).
Dla polskich jezuitów ważną datą był 1579 r., gdyż wtedy to król Stefan Batory dekretem z 1 maja utworzył w Wilnie, w miejscu kolegium jezuickiego, akademię o prawach i przywilejach podobnych do Akademii Krakowskiej. Formalne otwarcie placówki nastąpiło rok później, a pierwszym jej rektorem został ks. Skarga.
W 1584 r. władze zakonne przeniosły ks. Skargę do Krakowa, gdzie został mianowany przełożonym domu zakonnego św. Barbary. Już w tym samym roku założył Arcybractwo Miłosierdzia, którego głównym celem była pomoc ubogim. Z jego inicjatywy założono również Bractwo Betanii św. Łazarza, które roztoczyło opiekę nad żebrakami. Dla przeciwdziałania lichwie w 1588 r. założył tzw. Komorę Potrzebnych, służyła ona udzielaniu pod zastaw bezprocentowych pożyczek.
Od 1588 r. ks. Skarga pełnił urząd nadwornego kaznodziei króla Zygmunta III Wazy. Zakonnik był zwolennikiem ograniczenia władzy sejmu i zwiększenia władzy królewskiej, piętnował jednocześnie wady polskiej szlachty, wytykając jej chciwość i swawolę. Swoje poglądy na zagadnienia państwa i sprawowania władzy przedstawił w „Kazaniach sejmowych” (1597 r.). Ks. Piotr Skarga zmarł 27 września 1612 r. w Krakowie, został pochowany w kościele św. Piotra i Pawła.
Organizatorami toruńskich obchodów „Roku ks. Piotra Skargi” są Uniwersytet Mikołaja Kopernika oraz Towarzystwo Jezusowe w Toruniu. Wszystkie wydarzenia toruńskie zostały wpisane do ogólnopolskiego programu obchodów tego Roku. Bliższe informacje o planowanych wydarzeniach można znaleźć na stronie internetowej:
5 lutego, godz. 17
Kościół Akademicki Ducha Świętego
- Msza św. (rocznica urodzin ks. Piotra Skargi)
- wykład: o. dr Robert Danieluk SJ, Rzymskie Archiwum Towarzystwa Jezusowego: Jezuickie inspiracje działań Piotra Skargi
- „Kazania Sejmowe” ks. Piotra Skargi w interpretacji Pawła Kowalskiego aktora Teatru Horzycy w Toruniu
Pomóż w rozwoju naszego portalu
28 marca, godz. 16.30
Instytut Historii i Archiwistyki, Collegium Humanisticum, ul. W. Bojarskiego 1, Aula, sala AB 1.22
- prof. Kazimierz Maliszewski,
Ks. Piotr Skarga (1536 - 1612) - propagator kulturowej i duchowej przemiany szlachty polskiej i stworzonego przez nią ustroju państwowego
19 kwietnia, godz. 20
Duszpasterstwo Akademickie Ojców Jezuitów
- prof. Zofia Mocarska-Tyc, Instytut Literatury Polskiej
Ks. Piotr Skarga w malarskiej wizji Jana Matejki
10 maja, godz. 17
Wydział Teologiczny, Aula Magna
- ks. prof. Jan Perszon, Kościół wojujący? Wizja Kościoła w kazaniach ks. Piotra Skargi
5 czerwca, godz. 17
Wydział Politologii i Stosunków Międzynarodowych, sala 310
- prof. Wojciech Polak, Krytyka polskich wad narodowych, a także elementów życia społecznego i politycznego w kazaniach ks. Piotra Skargi, jako źródło do refleksji nad dzisiejszą kondycją państwa i narodu polskiego
7 października, godz. 17
Kościół Akademicki Ducha Świętego
- Msza św. (rocznica śmierci ks. Piotra Skargi)
8 października, godz. 16
Biblioteka Główna UMK
- Otwarcie wystawy poświęconej ks. Piotrowi Skardze