Kościół na świecie 2020 – najważniejsze wydarzenia

25-26, Europa. Biskupi zachęcają narody i państwa naszego kontynentu do otwierania się na innych, do spoglądania w dzień jutrzejszy z nową ufnością, wspólnego wędrowania w przyszłość w świetle Chrystusa Zmartwychwstałego i w duchu odnowionej solidarności. Mówi o tym ich ordzie, ogłoszone na zakończenie dorocznego zgromadzenia plenarnego Rady Konferencji Biskupich Europy (CCEE), które obradowało w formie online pod hasłem „Kościół w Europie po pandemii. Perspektywy dla stworzenia i wspólnot”. Pierwotnie miało się odbyć w Pradze – stolicy Czech. W trakcie obrad poinformowano, że kryzys koronawirusa dotknął mocno Kościół katolicki w Europie. Covid-19 i choroby towarzyszące były przyczyną śmierci 400 księży i zakonników, w większości w podeszłym wieku.

PAŹDZIERNIK

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

10, Włochy. W Asyżu papieski delegat dla bazylik św. Franciszka i Matki Bożej od Aniołów w tym mieście kard. Agostino Vallini ogłosił błogosławionym Karola Acutisa. Ten świecki Włoch, zmarły w 2006 w wieku 15 lat, umiał wykorzystywać internet do ewangelizacji i propagowania wiary, dlatego został uznany po beatyfikacji za patrona tego współczesnego środka przekazu społecznego.

Reklama

13-17, Arabia Saudyjska. W Rijadzie obradował międzyreligijny szczyt G20 - „G20Interfaith Forum”. Dokument ogłoszony na zakończenie spotkania podkreśla rolę wspólnot religijnych w kryzysie spowodowanym koronawirusem. Jego sygnatariusze, w tym wiedeńskie centrum dialogu KAICIID i Sojusz Cywilizacji Narodów Zjednoczonych (UNAOC), podkreślili znaczenie bliskich kontaktów między rządami i zwierzchnikami religijnymi, także na płaszczyźnie ONZ.

29, Francja. W bazylice Matki Bożej w Nicei doszło do zamachu. Zginęły dwie kobiety i mężczyzna a wiele innych obecnych tam osób odniosło rany. Sprawcę zamachu szybko zatrzymali na miejscu funkcjonariusze policji. Został on ranny podczas aresztowania i trafił do szpitala. Do modlitwy za ofiary zamachu wezwał wiernych episkopat francuski. Atak potępił Związek Organizacji Islamskich we Francji.

28-29, Europa. W Brukseli obradowało jesienne zgromadzenie plenarne Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE). Odbyło się ono z okazji 50. rocznicy nawiązania przez Stolicę Apostolską stosunków dyplomatycznych ze Wspólnotą Europejską i obecności Stolicy Apostolskiej jako stałego obserwatora w Radzie Europy. Ponadto 40 lat temu, w 1980, powstała jednocząca biskupów wszystkich krajów Unii Europejskiej wspomniana COMECE. Papież Franciszek w okolicznościowym liście zachęcił "instytucje europejskie do odnalezienia swej tożsamości i powołania". Z kolei kard. Pietro Parolin, sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej, w wystąpieniu transmitowanym drogą wirtualną poruszył temat roli Kościołów w Unii oraz szczególnych obszarów współpracy z jej instytucjami w dawaniu prawdziwego świadectwa chrześcijańskiego.

LISTOPAD

Reklama

Świat. Druga fala pandemii koronawirusa. W niektórych krajach świątynie mogły w miarę normalnie funkcjonować pomimo ograniczeń, w innych nabożeństwa kościelne były zabronione. Otwarte nabożeństwa w kościołach były możliwe z zachowaniem dodatkowych środków ochronnych. Odwołano lub przesunięto na inne terminy chrzty, pierwsze komunie, bierzmowania i śluby, a także większość wydarzeń kościelnych.

2, Austria. Biskupi, przedstawiciele Kościołów i religii z przerażeniem i głębokim zaniepokojeniem zareagowali na atak terrorystyczny w centrum Wiednia, który spowodował śmierć pięciu osób i zranił wiele innych. Podczas uroczystości pogrzebowej w wiedeńskiej katedrze św. Szczepana 3 listopada, czołowi przedstawiciele Kościołów i wspólnot wyznaniowych, a także polityki, wyrazili swoją solidarność z ofiarami zamachu.

8, Świat. Obchodzono 12. Dzień Solidarności z Kościołem Prześladowanym. Chrześcijanie stanowią od dawna najbardziej prześladowaną grupę wyznaniową na świecie. Według raczej zaniżonych danych w ub.r. co najmniej 260 mln wyznawców Chrystusa doświadczyło różnych form niesprawiedliwości: dyskryminacji, przemocy fizycznej i innych ograniczeń.

9, USA. Reakcje kościołów w USA na wybory prezydenckie były tak samo podzielone, jak i wyniki wyborów. W imieniu Konferencji Biskupów USA list gratulacyjny wystosował jej przewodniczący, arcybiskup José H. Gomez z Los Angeles. Biskupi zapewnili w nim o modlitwie do Matki Bożej o to, by Amerykanie stanowili "jeden naród oddany Bogu, gdzie broniona jest świętość każdego życia ludzkiego i zapewniona wolność sumienia i religii".

Katolicy byli podzieleni: niektórzy narzekali na wynik wyborów, a inni otwarcie świętowali zwycięstwo Bidena.

Reklama

13, Etiopia. Stowarzyszenie Konferencji Biskupich Afryki Wschodniej (AMECEA) ogłosiło oświadczenie, w którym zwróciło się do rządu kraju i do rebeliantów z Ludowego Frontu Wyzwolenia Tigraju (TPLF) o „zaprzestanie podsycania konfliktu przez operacje wojskowe i wzajemne oskarżanie się” oraz zaproponowali „pokojowy dialog”. Od 4 listopada armia Etiopii próbuje przejąć kontrolę nad regionem Tigraj. Premier Abiy Ahmed oskarżył TPLF o ataki na rządowe bazy wojskowe w miastach Mekele i Dansha, po czym wprowadził stan wyjątkowy w całej tej prowincji.

18, Europa. Do odzyskania nadziei i budowania solidarnych więzi wezwała Komisja Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE). Biskupi wystosowali orędzie do instytucji i państw członkowskich Unii Europejskiej w tym trudnym i niepewnym momencie historycznym wywołanym przez pandemię Covid-19″. „Dążmy do budowania powszechnego braterstwa, które nikogo nie wyklucza” – napisano w orędziu.

29, Korea Południowa. Rozpoczęto cykl uroczystości związanych z 200. rocznicą urodzin św. Andrzeja Kim Taegona (1821-46). Był on pierwszym Koreańczykiem, który przyjął święcenia kapłańskie. Zmarł śmiercią męczeńską w 1846 roku. Św. Andrzej jest jednym ze 103 męczenników koreańskich, kanonizowanych przez św. Jana Pawła II w 1984. Obchody roku jubileuszowego tego męczennika zakończą się 27 listopada 2021.

Reklama

30, Turcja. „Możemy dziękować Bogu, że stosunki między Kościołem katolickim a Patriarchatem Ekumenicznym znacznie się rozrosły w ciągu minionego stulecia, chociaż nadal tęsknimy za przywróceniem pełnej komunii wyrażonej przez uczestnictwo przy tym samym ołtarzu eucharystycznym” – napisał Franciszek w przesłaniu do Patriarchy Ekumenicznego Bartłomieja I. Dokument wręczył duchowemu przywódcy światowego prawosławia przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan kard. Kurt Koch. Wraz z delegacją uczestniczył on w Boskiej Liturgii sprawowanej w cerkwi św. Jerzego na Fanarze z okazji święta patronalnego Patriarchatu Ekumenicznego – św. Andrzeja Apostoła.

GRUDZIEŃ

4, Abp Pierbattista Pizzaballa objął urząd łacińskiego patriarchy Jerozolimy. Uroczystość odbyła się w Bazylice Grobu Pańskiego, dokąd uczestnicy ceremonii przybyli w procesji ulicami miasta. W związku z ograniczeniami, związanymi z koronawirusem, wielka historyczna świątynia była prawie pusta. Za główne swe zadania i wyzwania nowy zwierzchnik Kościoła katolickiego w Ziemi Świętej uznał m.in. konieczność dodania nowego bodźca wierze, który uwzględni różne regiony i kultury, istniejące w jego diecezji.

11-12, Meksyk. Z powodu pandemii koronawirusa odwołano w tym roku największą pielgrzymkę do sanktuarium Guadalupe w stolicy Meksyku. Uroczystości odbywały się w parafiach, w dzielnicach i rodzinach. Zazwyczaj w grudniu każdego roku do tego maryjnego sanktuarium, największego na świecie miejsca pielgrzymkowego, przybywają miliony pielgrzymów. Najwięcej, bo niemal 11 milionów, było ich w ubiegłym roku.

Reklama

16, Singapur. Rozpoczął się jubileusz dwustulecia Kościoła katolickiego w tym kraju. Jego temat: „Zapalić i zabłysnąć wiarą” odnosi się do duszpasterskich priorytetów archidiecezji, które polegają na promowaniu Kościoła bardziej misyjnego i otwartego na nową ewangelizację. Kulminacyjnym momentem jubileuszu będzie festiwal, który odbędzie się od 4 do 11 grudnia przyszłego roku w czterech ważnych miejscach katolickich w Singapurze: katedrze Dobrego Pasterza oraz w kościołach: św. Piotra i Pawła, św. Józefa oraz w Centrum Katolickim.

24, Europa. Utrzymująca się pandemia koronawirusa wpłynęła na obchody świąt Bożego Narodzenia niemal we wszystkich krajach europejskich. Wiele tradycyjnych wydarzeń odwołano, surowe przepisy nie pozwalają na wspólne spędzanie wieczoru wigilijnego przez całe rodziny, poważne ograniczenia dotyczą też liturgii w dniach świątecznych, zwłaszcza – najczęściej odprawianej o północy Mszy św. pasterskiej, tradycyjnej Pasterki.

24, Białoruś. Po czterech miesiącach wygnania abp Tadeusz Kondrusiewicz powrócił na Białoruś. Zwierzchnik białoruskich katolików podziękował papieżowi Franciszkowi za pośrednictwem nuncjusza apostolskiego abp Ante Jozicia i wszystkim, którzy przyczynili się do jego powrotu do kraju.

30, Świat. W kończącym się roku 2020 na świecie zginęło 20 misjonarzy: kapłanów, osób zakonnych i świeckich – wynika z raportu, ogłoszonego przez watykańską misyjną agencję prasową Fides. Według tych danych wśród zabitych było 8 kapłanów, 1 zakonnik, 3 siostry zakonne, 2 seminarzystów i 6 świeckich. Najwięcej ofiar było w Ameryce (bez rozróżniania na Północną i Południową) - 8 osób, następnie w Afryce – 7, w Azji – 3 i w Europie – 2 osoby.

Reklama

30, Argentyna. 38 głosami za i 29 przeciw argentyński Senat zatwierdził ustawę o przerywaniu ciąży do 14 tygodnia. W ten sposób aborcja stała się w tym kraju legalna. Uważa się, że to symboliczna cezura w ponad 500-letniej historii katolicyzmu w Ameryce Łacińskiej. Przeciwko legalizacji aborcji protestowało tysiące katolików, ewangelików i członków organizacji pro-life. Jednak głosy protestujących i apele episkopatu pozostały niewysłuchane.

27 - 1.01 2021, Francja. Po raz pierwszy Europejskie Spotkanie Młodych w Taizé w całości jest transmitowane online. Pierwotnie Spotkanie było zaplanowane w Turynie w północnych Włoszech, ale ze względu na pandemię przełożone zostało na kolejny rok.

W 2020 r. z powodu pandemii koronawirusa nie odbył się planowany na 5-12 września 52. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny w Budapeszcie. Został on przeniesiony na 5-12 września 2021 r.

Ponadto z powodu epidemii przeniesiono także na sierpień 2023 r. 37. Światowe Dni Młodzieży w Lizbonie. Pierwotnie miały mieć miejsce w 2022 r.

Przełożono także 10. Światowe Spotkanie Rodzin w Rzymie z czerwca 2021 r. na czerwiec 2022.

Drodzy Bracia i Siostry, Jednym z największych mistrzów średniowiecznej teologii jest św. Albert Wielki. Tytuł „wielki” („magnus”), z jakim przeszedł on do historii, wskazuje na bogactwo i głębię jego nauczania, które połączył ze świętością życia. Już jemu współcześni nie wahali się przyznawać mu wspaniałych tytułów; jeden z jego uczniów, Ulryk ze Strasburga, nazwał go „zdumieniem i cudem naszej epoki”. Urodził się w Niemczech na początku XIII wieku i w bardzo młodym wieku udał się do Włoch, do Padwy, gdzie mieścił się jeden z najsłynniejszych uniwersytetów w średniowieczu. Poświęcił się studiom „sztuk wyzwolonych”: gramatyki, retoryki, dialektyki, arytmetyki, geometrii, astronomii i muzyki, tj. ogólnej kultury, przejawiając swoje typowe zainteresowanie naukami przyrodniczymi, które miały się stać niebawem ulubionym polem jego specjalizacji. Podczas pobytu w Padwie uczęszczał do kościoła Dominikanów, do których dołączył później, składając tam śluby zakonne. Źródła hagiograficzne pozwalają się domyślać, że Albert stopniowo dojrzewał do tej decyzji. Mocna relacja z Bogiem, przykład świętości braci dominikanów, słuchanie kazań bł. Jordana z Saksonii, następcy św. Dominika w przewodzeniu Zakonowi Kaznodziejskiemu, to czynniki decydujące o rozwianiu wszelkich wątpliwości i przezwyciężeniu także oporu rodziny. Często w latach młodości Bóg mówi do nas i wskazuje plan naszego życia. Jak dla Alberta, także dla nas wszystkich modlitwa osobista, ożywiana słowem Bożym, przystępowanie do sakramentów i kierownictwo duchowe oświeconych mężów są narzędziami służącymi odkryciu głosu Boga i pójściu za nim. Habit zakonny otrzymał z rąk bł. Jordana z Saksonii. Po święceniach kapłańskich przełożeni skierowali go do nauczania w różnych ośrodkach studiów teologicznych przy klasztorach Ojców Dominikanów. Błyskotliwość intelektualna pozwoliła mu doskonalić studium teologii na najsłynniejszym uniwersytecie tamtych czasów - w Paryżu. Św. Albert rozpoczął wówczas tę niezwykłą działalność pisarską, którą miał odtąd prowadzić przez całe życie. Powierzano mu ważne zadania. W 1248 r. został oddelegowany do zorganizowania studium teologii w Kolonii - jednym z najważniejszych ośrodków Niemiec, gdzie wielokrotnie mieszkał i która stała się jego przybranym miastem. Z Paryża przywiózł ze sobą do Kolonii swego wyjątkowego ucznia, Tomasza z Akwinu. Już sam fakt, że był nauczycielem św. Tomasza, byłby zasługą wystarczającą, aby żywić głęboki podziw dla św. Alberta. Między obu tymi wielkimi teologami zawiązały się stosunki oparte na wzajemnym szacunki i przyjaźni - zaletach ludzkich bardzo przydatnych w rozwoju nauki. W 1254 r. Albert został wybrany na przełożonego „Prowincji Teutońskiej”, czyli niemieckiej, dominikanów, która obejmowała wspólnoty rozsiane na rozległym obszarze Europy Środkowej i Północnej. Wyróżniał się gorliwością, z jaką pełnił tę posługę, odwiedzając wspólnoty i wzywając nieustannie braci do wierności św. Dominikowi, jego nauczaniu i przykładom. Jego przymioty i zdolności nie uszły uwadze ówczesnego papieża Aleksandra IV, który zapragnął, by Albert towarzyszył mu przez jakiś czas w Anagni - dokąd papieże udawali się często - w samym Rzymie i w Viterbo, aby zasięgać jego rad w sprawach teologii. Tenże papież mianował go biskupem Ratyzbony - wielkiej i sławnej diecezji, która jednak przeżywała trudne chwile. Od 1260 do 1262 r. Albert pełnił tę posługę z niestrudzonym oddaniem, przywracając pokój i zgodę w mieście, reorganizując parafie i klasztory oraz nadając nowy bodziec działalności charytatywnej. W latach 1263-64 Albert głosił kazania w Niemczech i Czechach na życzenie Urbana IV, po czym wrócił do Kolonii, aby podjąć na nowo swoją misję nauczyciela, uczonego i pisarza. Będąc człowiekiem modlitwy, nauki i miłości, cieszył się wielkim autorytetem, gdy wypowiadał się z okazji różnych wydarzeń w Kościele i społeczeństwie swoich czasów: był przede wszystkim mężem pojednania i pokoju w Kolonii, gdzie doszło do poważnego konfliktu arcybiskupa z instytucjami miasta; nie oszczędzał się podczas II Soboru Lyońskiego, zwołanego w 1274 r. przez Grzegorza X, by doprowadzić do unii Kościołów łacińskiego i greckiego po podziale w wyniku wielkiej schizmy wschodniej z 1054 r.; wyjaśnił myśl Tomasza z Akwinu, która stała się przedmiotem całkowicie nieuzasadnionych zastrzeżeń, a nawet oskarżeń. Zmarł w swej celi w klasztorze Świętego Krzyża w Kolonii w 1280 r. i bardzo szybko czczony był przez swoich współbraci. Kościół beatyfikował go w 1622 r., zaś kanonizacja miała miejsce w 1931 r., gdy papież Pius XI ogłosił go doktorem Kościoła. Było to uznanie dla tego wielkiego męża Bożego i wybitnego uczonego nie tylko w dziedzinie prawd wiary, ale i w wielu innych dziedzinach wiedzy; patrząc na tytuły jego licznych dzieł, zdajemy sobie sprawę z tego, że jego kultura miała w sobie coś z cudu, i że jego encyklopedyczne zainteresowania skłoniły go do zajęcia się nie tylko filozofią i teologią, jak wielu mu współczesnych, ale także wszelkimi innymi, znanymi wówczas dyscyplinami, od fizyki po chemię, od astronomii po mineralogię, od botaniki po zoologię. Z tego też powodu Pius XII ogłosił go patronem uczonych w zakresie nauk przyrodniczych i jest on też nazywany „Doctor universalis” - właśnie ze względu na rozległość swoich zainteresowań i swojej wiedzy. Niewątpliwie metody naukowe stosowane przez św. Alberta Wielkiego nie są takie jak te, które miały się przyjąć w późniejszych stuleciach. Polegały po prostu na obserwacji, opisie i klasyfikacji badanych zjawisk, w ten sposób jednak otworzył on drzwi dla przyszłych prac. Św. Albert może nas wiele jeszcze nauczyć. Przede wszystkim pokazuje, że między wiarą a nauką nie ma sprzeczności, mimo pewnych epizodów, świadczących o nieporozumieniach, jakie odnotowano w historii. Człowiek wiary i modlitwy, jakim był św. Albert Wielki, może spokojnie uprawiać nauki przyrodnicze i czynić postępy w poznawaniu mikro- i makrokosmosu, odkrywając prawa właściwe materii, gdyż wszystko to przyczynia się do podsycania pragnienia i miłości do Boga. Biblia mówi nam o stworzeniu jako pierwszym języku, w którym Bóg, będący najwyższą inteligencją i Logosem, objawia nam coś o sobie. Księga Mądrości np. stwierdza, że zjawiska przyrody, obdarzone wielkością i pięknem, są niczym dzieła artysty, przez które, w podobny sposób, możemy poznać Autora stworzenia (por. Mdr 13, 5). Uciekając się do porównania klasycznego w średniowieczu i odrodzeniu, można porównać świat przyrody do księgi napisanej przez Boga, którą czytamy, opierając się na różnych sposobach postrzegania nauk (por. Przemówienie do uczestników plenarnego posiedzenia Papieskiej Akademii Nauk, 31 października 2008 r.). Iluż bowiem uczonych, krocząc śladami św. Alberta Wielkiego, prowadziło swe badania, czerpiąc natchnienie ze zdumienia i wdzięczności w obliczu świata, który ich oczom - naukowców i wierzących - jawił się i jawi jako dobre dzieło mądrego i miłującego Stwórcy! Badanie naukowe przekształca się wówczas w hymn chwały. Zrozumiał to doskonale wielki astrofizyk naszych czasów, którego proces beatyfikacyjny się rozpoczął, Enrico Medi, gdy napisał: „O, wy, tajemnicze galaktyki... widzę was, obliczam was, poznaję i odkrywam was, zgłębiam was i gromadzę. Z was czerpię światło i czynię zeń naukę, wykonuję ruch i czynię zeń mądrość, biorę iskrzenie się kolorów i czynię zeń poezję; biorę was, gwiazdy, w swe ręce i drżąc w jedności mego jestestwa, unoszę was ponad was same, i w modlitwie składam was Stwórcy, którego tylko za moją sprawą wy, gwiazdy, możecie wielbić” („Dzieła”. „Hymn ku czci dzieła stworzenia”). Św. Albert Wielki przypomina nam, że między nauką a wiarą istnieje przyjaźń, i że ludzie nauki mogą przebyć, dzięki swemu powołaniu do poznawania przyrody, prawdziwą i fascynującą drogę świętości. Jego niezwykłe otwarcie umysłu przejawia się także w działalności kulturalnej, którą podjął z powodzeniem, a mianowicie w przyjęciu i dowartościowaniu myśli Arystotelesa. W czasach św. Alberta szerzyła się bowiem znajomość licznych dzieł tego filozofa greckiego, żyjącego w IV wieku przed Chrystusem, zwłaszcza w dziedzinie etyki i metafizyki. Ukazywały one siłę rozumu, wyjaśniały w sposób jasny i przejrzysty sens i strukturę rzeczywistości, jej zrozumiałość, wartość i cel ludzkich czynów. Św. Albert Wielki otworzył drzwi pełnej recepcji filozofii Arystotelesa w średniowiecznej filozofii i teologii, recepcji opracowanej potem w sposób ostateczny przez św. Tomasza. Owa recepcja filozofii, powiedzmy pogańskiej i przedchrześcijańskiej, oznaczała prawdziwą rewolucję kulturalną w tamtych czasach. Wielu myślicieli chrześcijańskich lękało się bowiem filozofii Arystotelesa, filozofii niechrześcijańskiej, przede wszystkim dlatego, że prezentowana przez swych komentatorów arabskich, interpretowana była tak, by wydać się, przynajmniej w niektórych punktach, jako całkowicie nie do pogodzenia z wiarą chrześcijańską. Pojawiał się zatem dylemat: czy wiara i rozum są w sprzeczności z sobą, czy nie? Na tym polega jedna z wielkich zasług św. Alberta: zgodnie z wymogami naukowymi poznawał dzieła Arystotelesa, przekonany, że wszystko to, co jest rzeczywiście racjonalne, jest do pogodzenia z wiarą objawioną w Piśmie Świętym. Innymi słowy, św. Albert Wielki przyczynił się w ten sposób do stworzenia filozofii samodzielnej, różnej od teologii i połączonej z nią wyłącznie przez jedność prawdy. Tak narodziło się w XIII wieku wyraźne rozróżnienie między tymi dwiema gałęziami wiedzy - filozofią a teologią - które we wzajemnym dialogu współpracują zgodnie w odkrywaniu prawdziwego powołania człowieka, spragnionego prawdy i błogosławieństwa: i to przede wszystkim teologia, określona przez św. Alberta jako „nauka afektywna”, jest tą, która wskazuje człowiekowi jego powołanie do wiecznej radości, radości, która wypływa z pełnego przylgnięcia do prawdy. Św. Albert Wielki potrafił przekazać te pojęcia w sposób prosty i zrozumiały. Prawdziwy syn św. Dominika głosił chętnie kazania ludowi Bożemu, który zdobywał swym słowem i przykładem swego życia. Drodzy Bracia i Siostry, prośmy Pana, aby nie zabrakło nigdy w Kościele świętym uczonych, pobożnych i mądrych teologów jak św. Albert Wielki, i aby pomógł on każdemu z nas utożsamiać się z „formułą świętości”, którą realizował w swoim życiu: „Chcieć tego wszystkiego, czego ja chcę dla chwały Boga, jak Bóg chce dla swej chwały tego wszystkiego, czego On chce”, tzn. aby upodabniać się coraz bardziej do woli Boga, aby chcieć i czynić jedynie i zawsze to wszystko dla Jego chwały.