Jeśli istnieje w tej chwili kryzys w Europie, to jest on spowodowany odcięciem się Europy od swej pięknej przeszłości, której architektem był w głównej mierze Kościół. Książka ta to wielkie osiągnięcie w historii Kościoła w ogóle, a w historii sztuki kościelnej w szczególności
Kard. Stanisław Nagy SCJ

Mamy ku temu znakomitą okazję. W ostatnich dniach ukazała się bowiem nakładem wydawnictwa Biały Kruk „Wielka ilustrowana historia Kościoła” o. Guya Bedouelle’a. Jest to tym ważniejsze i cenniejsze, że od lat 80. ubiegłego wieku aż do teraz nie pojawiła się żadna nowa pozycja książkowa w języku polskim, mówiąca o dziejach Kościoła powszechnego. I choć autor jest francuskojęzycznym Szwajcarem, polska oficyna zadbała, by dzieje naszego rodzimego Kościoła również zostały tu ukazane i zilustrowane.
O. Guy Bedouelle jest dominikaninem, wybitnym, cenionym profesorem historii Kościoła, związanym z uniwersytetem w szwajcarskim Fryburgu. Jeździ z wykładami po całym świecie, jest też członkiem redakcji francuskojęzycznego wydania renomowanego międzynarodowego czasopisma teologicznego „Communio”. Warto w tym miejscu dodać, że na macierzystej uczelni o. Bedouelle’a we Fryburgu polski kardynał Franciszek Macharski studiował teologię w latach 1956-61, uzyskując tytuł doktora.
Podczas prezentacji „Wielkiej ilustrowanej historii Kościoła” w siedzibie Wydawnictwa Biały Kruk nie było autora - przebywa na wykładach w USA. Zacytujmy więc fragment wstępu do książki, w którym o. Bedouelle objaśnia swój nowatorski zamysł opowiedzenia dziejów Kościoła za pomocą jednocześnie słowa i obrazu: „Obraz przemawia wizualnymi symbolami, kolorem i formą, bardziej też nadaje się, aby przybliżać misterium. Ale i odwrotnie, obraz potrzebuje wsparcia słowem pisanym, zarówno jeśli chodzi o ukazanie go w ogólnym kontekście, który odnajdziemy w poszczególnych rozdziałach tej historii Kościoła, jak i o dokładny opis ukrytej w obrazie treści, co zawarte zostało w obszernych podpisach znajdujących się pod każdą z ilustracji. Sztuka w każdej ze swych form jest przekazem wyobraźni. Opis historyczny objaśnia i skłania do myślenia. Dla zrozumienia w pełni konieczne są obie drogi”. Warto podkreślić, że tekst ilustrują arcydzieła największych światowych twórców, m.in.: Rembrandta, Michała Anioła, Rubensa, El Greca, Cézanne’a, Moneta, Wita Stwosza.
Kard. Stanisław Nagy docenił zamiar autora, który pokazał w swej książce, że „Kościół, poza wielką walką o dobro, zawsze był wielkim szermierzem sztuki i piękna”. Powiedział też, że: „Jeśli istnieje w tej chwili kryzys w Europie, to jest on spowodowany odcięciem się Europy od swej pięknej przeszłości, której architektem był w głównej mierze Kościół. Książka ta to wielkie osiągnięcie w historii Kościoła w ogóle, a w historii sztuki kościelnej w szczególności”. Kard. Nagy docenił wysiłki wydawnictwa, które wzbogaciło książkę o rozdział poświęcony Kościołowi w Polsce oraz fotografie ukazujące bogactwo rodzimej sztuki sakralnej. „Jeśli Kościół polski, ważny w Europie i kto wie czy nie w świecie - podkreślił - ma pozostać w świadomości chrześcijaństwa, to musi także zostać dowartościowany. Należało pokazać, co jest w nim pięknego”. Hierarcha nazwał Białego Kruka „swego rodzaju budowniczym pewnego działu dziejów Kościoła w Polsce”. Uznał jego działalność za niezwykle ważną, „zwłaszcza w obecnym czasie, kiedy przez biografię największego z rodu Polaków wycisnęliśmy po raz pierwszy ślad na dziejach całej ludzkości. Zawsze jestem niezmiernie rad, kiedy z tego wspaniałego drzewa spada na moje biurko kolejny owoc pracy Białego Kruka”.
Ks. prof. Jacek Urban z Wydziału Historii Kościoła PAT, specjalista od historii Kościoła polskiego, jest autorem XII rozdziału - „Kościół w Polsce wobec wyzwań historii”. Dzięki temu, a także dzięki pojawiającym się w całej książce polskim ilustracjom (fotografie Adama Bujaka) książka ta jest bardzo ciekawa dla polskiego czytelnika. Ks. Urban nazwał jej konstrukcję „dynamiczną, nowoczesną, która stawia pytania i poszukuje na nie odpowiedzi, konfrontując instytucję Kościoła ze zjawiskami społecznymi w różnych epokach”.
Ks. prof. Grzegorz Ryś, rektor krakowskiego Wyższego Seminarium Duchownego oraz wykładowca historii Kościoła na PAT, zwrócił uwagę, że „nie mieliśmy do tej pory jednotomowej historii Kościoła, w dodatku tak bogato ilustrowanej. Nie mieliśmy jeszcze takiej książki, która popularyzowałaby historię Kościoła poprzez swą formę, książki, po którą właśnie dlatego, że taka jest, sięgnie człowiek, który niekoniecznie musi studiować historię Kościoła. Jest to bardzo cenny walor tej publikacji”. Dodał, że tym, którzy zechcą dalej pogłębiać wiedzę na temat dziejów Kościoła, pomoże zamieszczona obszerna bibliografia.
Ks. prof. Lucjan Bielas z Wydziału Historii Kościoła PAT podkreślił wielkie znaczenie dwutorowego opisu historycznego, na którym opiera się książka. „Materiał ilustracyjny z obszernymi komentarzami stanowi narrację alternatywną w stosunku do głównego tekstu. Ujęcie takie wychodzi naprzeciw potrzebom ludzi młodych, przyzwyczajonych do odbioru dzieł kultury obrazkowej, którzy w ilustracjach i krótkich tekstach szukają pobudek dla własnej refleksji i poszukiwań. Wiele ataków na Kościół wynika dzisiaj z nieznajomości jego historii”.
Krzysztof Czyżewski - historyk sztuki dodał, że wiele publikacji wychodzących obecnie w Polsce jest ilustrowanych przypadkowo. „Wielka ilustrowana historia Kościoła” ma - jego zdaniem - niezwykle starannie i w sposób bardzo przemyślany dobrane obrazy. „Poświęcona tak ogromnemu zagadnieniu, pokazuje je wielorako, przekonująco i prawdziwie”.
Książka napisana została bardzo interesująco, żywo, przystępnym językiem i opatrzona jest cennymi indeksami; zawiera także spis ilustracji. To prawda, że czytając, łatwiej nam się myśli i łatwiej kojarzymy fakty, gdy obok mamy piękne, dopowiadające lub wyjaśniające ilustracje.

„Wielka ilustrowana historia Kościoła”, o. Guy Bedouelle, przekład Jolanta Sosnowska, fotografie ze zbiorów muzeów i archiwów światowych, 296 str., 240 x 300 mm, papier kredowy błyszczący, oprawa twarda lakierowana, obwoluta, cena detal. 125 zł.
Uwaga!
Dla czytelników „Niedzieli” - 10% zniżki na „Wielką ilustrowaną historię Kościoła”! Doskonały prezent na każdą okazję.
Zamówienia należy kierować pod adresem: Biały Kruk sp. z o.o., ul. Szwedzka 38, 30-324 Kraków, tel./fax. (0-12) 260-32-90, (0-12) 260-34-50, handlowy@bialykruk.pl www.bialykruk.pl.