LIDIA DUDKIEWICZ: – Przy okazji naszej wcześniejszej rozmowy („Niedziela” nr 8/2015) o zmaganiach Księdza Biskupa z ciężką chorobą dowiedzieliśmy się, że w diecezji kaliskiej został zaplanowany Kongres Eucharystyczny, by zwrócić uwagę na miłość Boga do człowieka. Proszę o refleksję, skąd ten pomysł.

BP EDWARD JANIAK: – „Eucharystia” znaczy dziękczynienie. Jest to najdoskonalsza forma dziękczynienia, jaką Kościół i każdy wierzący może złożyć Bogu. W tym zawiera się również moje osobiste dziękczynienie, którego nie kryję. Pragnę jednak zwrócić uwagę na najważniejsze motywacje, które dotyczą duchowego dobra całego Kościoła kaliskiego. Mam na uwadze przygotowania do 1050. rocznicy chrztu Polski oraz Światowych Dni Młodzieży w 2016 r. Trzeba pamiętać, że Kongres Eucharystyczny stanowi „statio”, czyli swego rodzaju przystanek w podróży, kiedy Kościół pielgrzymujący do niebiańskiej ojczyzny gromadzi się, by celebrować Eucharystię i modlić się do Chrystusa obecnego pod postacią chleba. Kongres służy całej wspólnocie diecezjalnej w pielgrzymowaniu do domu Ojca. Stanowi wyjątkową celebrację, w której Kościół diecezjalny pogłębia świadomość, że Eucharystia jest źródłem i szczytem jego życia i działania. Kościół żyje i umacnia się nieustannie dzięki Eucharystii. Kongres staje się prawdziwą manifestacją wiary, miłości i jedności Kościoła lokalnego. Trzeba pamiętać, że Eucharystia buduje również jedność Kościoła diecezjalnego. Będzie to dobre przygotowanie do 25-lecia powstania diecezji. Poza tym Kongres Eucharystyczny przypomina fundamentalne prawdy wiary o obecności Chrystusa w Eucharystii oraz o uobecniającym się w niej misterium Jego męki, śmierci i zmartwychwstania. W Eucharystii zawierają się największe znaki i dowody miłości Boga do człowieka, który „umiłowawszy swoich na świecie, do końca ich umiłował” (J 13, 1b). Ta miłość uobecnia się w Eucharystii. Dzisiaj, w coraz bardziej zlaicyzowanym świecie, te prawdy trzeba na nowo przypominać i pogłębiać. Kongres stanowi zaproszenie do odnowienia albo nawet do ponownego odnalezienia osobistej wiary w Jezusa Chrystusa i w Jego obecność w Eucharystii. Celebracje kongresowe są formą nowej ewangelizacji, tak bardzo potrzebnej w naszej rzeczywistości. I chciałbym powtórzyć moje osobiste pragnienie związane z kongresem, wyrażone w poprzednim wywiadzie: oby poprzez ten kongres Eucharystia stała się dla moich Diecezjan widocznym obrazem niesamowitej miłości Boga do człowieka. Wynika to stąd, że miałem okazję głęboko przeżyć 46. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny we Wrocławiu w 1997 r. Jestem przekonany, że Kościół wrocławski do dzisiaj korzysta z jego owoców duchowych i pogłębionego kultu Eucharystii.

– Jakie jest główne przesłanie Kongresu Eucharystycznego Diecezji Kaliskiej?

– Przesłanie naszego kongresu zawiera się w jego haśle, które brzmi: „Ja jestem chlebem życia” (J 6, 35). To słowa Jezusa wyjęte z tzw. Mowy eucharystycznej. W tym niezwykłym kazaniu Chrystus ukazuje nam istotę Eucharystii oraz zapewnia, że daje nam samego siebie jako prawdziwy pokarm. Tym pokarmem jest Jego Ciało za nas wydane. Spożywanie tegoż pokarmu stanowi gwarancję życia wiecznego. My mamy możliwość spożywania Ciała Chrystusa w Komunii św. w czasie Mszy św. Gdy przyjmujemy ten niebiański pokarm, już partycypujemy w życiu wiecznym.
W tym objawia się miłość Jezusa do każdego człowieka. W tym kontekście najważniejszym celem kongresu jest odnowienie świadomości eucharystycznej obecności Jezusa przez adorację Najświętszego Sakramentu oraz bardziej czynne i świadome uczestnictwo w Eucharystii. Na rzeczywistą i substancjalną obecność Chrystusa w Eucharystii wskazuje także logo kongresu. W kole czerwonego koloru, symbolizującego Krew Chrystusa przelaną na krzyżu, znajduje się złoty kielich i biała przełamana Hostia. To najważniejsze znaki Eucharystii, nawiązujące do słów Chrystusa z Ostatniej Wieczerzy: „Bierzcie i jedzcie” oraz „Bierzcie i pijcie”. Wokół koła umieszczono napis: „Kongres Eucharystyczny Diecezji Kaliskiej”. Przesłanie kongresu mieści się także w jego hymnie, czyli pieśni: „Abyśmy byli jedno”. Spożywanie tego samego pokarmu, którym jest Ciało Chrystusa, buduje jedność wspólnoty kościelnej. Dzisiaj tyle jest bezsensownych podziałów w rodzinach, parafiach, w Ojczyźnie, ale i w świecie. Pragnienie jedności jest w naszych sercach, dlatego modlimy się, bo tylko Bóg może być sprawcą jedności, gdyż On jest Chlebem życia.

– Proszę nakreślić drogę przygotowań do Kongresu Eucharystycznego Diecezji Kaliskiej.

– Pokonaliśmy długą drogę przygotowań do kongresu, m.in. przez rekolekcje adwentowe i wielkopostne, dni skupienia, kazania o tematyce eucharystycznej, adoracje Najświętszego Sakramentu i katechezy. W tym celu opracowano też książkę zawierającą materiały pomocne w przygotowaniu kongresu. W czasie wizyty duszpasterskiej kapłani zostawiali każdej rodzinie opracowanie, zawierające artykuły o sakramencie pokuty i o Eucharystii. Treść tych artykułów niejednokrotnie stanowiła temat do kolędowych rozmów. W przygotowania od początku włączyły się diecezjalne media: Radio Rodzina i dwutygodnik „Opiekun”. Powstały audycje i artykuły dotyczące Eucharystii. W prace kongresowe zaangażowały się dzieci, aktywna jest młodzież, która właśnie przystąpiła do bierzmowania. To wszystko jest widoczne w owocach konkursu o tematyce eucharystycznej, na który wpłynęły setki prac plastycznych (szkoły podstawowe) i prezentacji multimedialnych (gimnazjaliści i licealiści).

– Proszę podać termin i zarys programu kongresu.

– Nasz kongres ma wymiar diecezjalny i odbywa się w dwóch etapach. Pierwszy etap rozpoczął się w pierwszy czwartek po Wielkanocy, czyli 9 kwietnia 2015 r., w Wieruszowie. To pierwsza stacja kongresowa. Następne stacje zostały zaplanowane w kolejne czwartki w: Jarocinie, Kępnie, Krotoszynie, Ostrzeszowie, Pleszewie i w Błaszkach. Do poszczególnych miejscowości przypisano dekanaty, które mają wziąć udział w stacji kongresowej w danej miejscowości. Wybrano czwartki, ponieważ jest to dzień ustanowienia Eucharystii. Znamienny był fakt, że np. w Krotoszynie uroczystościom przewodniczył kard. Henryk Gulbinowicz – organizator 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego we Wrocławiu. Główne obchody będą miały miejsce w Kaliszu i w Ostrowie Wielkopolskim od czwartku 28 maja do uroczystości Bożego Ciała, czyli 4 czerwca 2015 r. Na każdy dzień wyznaczono jeden kościół stacyjny w Kaliszu lub w Ostrowie Wielkopolskim. W tych kościołach zaplanowano konferencję o Eucharystii, uroczystą Mszę św. koncelebrowaną, procesję eucharystyczną lub adorację Najświętszego Sakramentu. Konferencje wygłoszą profesorowie katolickich wydziałów teologicznych z całej Polski, a Eucharystii będą przewodniczyć zaproszeni biskupi. Kulminacyjny dzień kongresu to uroczystość Bożego Ciała. Ulicami Kalisza przejdzie wtedy procesja eucharystyczna oraz zostanie odprawiona Msza św., której będzie przewodniczył abp Piero Marini, były ceremoniarz Ojca Świętego Jana Pawła II, a obecnie przewodniczący Papieskiego Komitetu ds. Międzynarodowych Kongresów Eucharystycznych. Na 30 maja 2015 r. zaplanowano naukowe sympozjum o Eucharystii, które odbędzie się w Wyższym Seminarium Duchownym w Kaliszu. Tradycyjna procesja „Od Wojciecha do Józefa” w tym roku będzia miała charakter Marszu dla Życia. Odbędą się także dwa koncerty: 3 czerwca – koncert Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Kaliskiej i połączonych chórów oraz 4 czerwca – koncert zespołu „Golec uOrkiestra”.

– Jakich owoców można się spodziewać po doświadczeniu w Kościele kaliskim szczególnego czasu łaski w dniach Kongresu Eucharystycznego?

– Tak, to będzie czas szczególnej łaski dla diecezji kaliskiej. Można powiedzieć, że będzie to czas szczególnego nawiedzenia przez Chrystusa eucharystycznego naszej diecezji. Jak uczniowie idący do Emaus będziemy starać się rozpoznawać Go, gdy będzie „wyjaśniał nam Pisma” i „łamał dla nas chleb” (por. Łk 24, 30-32). Najważniejszy cel kongresu to odnowienie świadomości eucharystycznej obecności Jezusa przez adorację Najświętszego Sakramentu oraz bardziej czynne i świadome uczestnictwo w Eucharystii. Poza tym będziemy chcieli pogłębić w parafiach sens procesji eucharystycznych, zwłaszcza w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa oraz w uroczystość odpustu parafialnego, i nadać tym procesjom podniosły charakter. Kolejnym planowanym celem jest wprowadzenie zwyczaju modlitwy dziękczynnej za dar Eucharystii oraz sakramentu kapłaństwa. Może ona przybrać formę milczenia, śpiewu lub krótkiej modlitwy prowadzonej przez kapłana. Owocem kongresu ma być też uwrażliwienie na najuboższych i konkretna pomoc dla nich. W związku z tym owocem materialnym kongresu będzie przekazanie przez księży katechizujących w szkołach jednej pensji w ciągu roku z następującym wskazaniem: połowa pensji zostanie w parafii na potrzeby rodzin wielodzietnych, druga połowa przeznaczona będzie dla centrali diecezjalnej Caritas, gdzie planujemy otworzyć nowe centrum dla dzieci i młodzieży. Spodziewam się też, że w kilku miejscach diecezji kaliskiej pojawią się nowe kaplice stałej adoracji Najświętszego Sakramentu.