EWA BIEDROŃ: – Księże Doktorze, jaki cel towarzyszył autorom dokumentu o duszpasterstwie małżeństw i rodzin?

KS. DR PIOTR CEBULA: – Jego autorzy podjęli próbę odpowiedzi na pytanie, które wiąże się z hasłem V Synodu Diecezji Tarnowskiej „Kościół na wzór Chrystusa”: „Co to znaczy, że małżeństwo i rodzina mają być na wzór Chrystusa, i jakie wynikają z tego wskazania duszpasterskie?”. W przyjętym dokumencie pragną przede wszystkim wskazać drogę odkrywania przez całą wspólnotę Kościoła piękna sakramentu małżeństwa. Proponują więc, mocno w to ufamy, takie duszpasterskie drogi, które pozwalają tę prawdę odkryć, głębiej ją zrozumieć i prawdziwie nią żyć.

– Jak ma przebiegać przygotowanie do sakramentu małżeństwa?

– Nie proponujemy zburzenia dotychczasowego sposobu przygotowania do małżeństwa. Wprost przeciwnie, wskazujemy na dobre elementy obecnej praktyki stosowanej w diecezji tarnowskiej. Synod ma łączyć tradycję i nowoczesność. Dlatego nie zapominając o tym co dobre, szukamy właściwych dróg ukazania wartości sakramentu małżeństwa współczesnym narzeczonym. Podkreślamy, że przygotowanie do małżeństwa powinno być prowadzone przez zespół kompetentnych specjalistów metodą warsztatową. Dokument podkreśla, że nie powinien to być tylko przekaz wiedzy, ale nade wszystko wskazanie drogi do zbudowania głębszej relacji międzyosobowej: narzeczonych między sobą i z osobowym Bogiem.

– Jak wspierać małżeństwa, zwłaszcza te młode?

– To szczególne wyzwanie naszych czasów. Przypomina o tym papież Franciszek w adhortacji Amoris Laetitia. Zainspirowany tą wskazówką papieża, V Synod próbuje wyznaczyć drogi towarzyszenia młodym małżonkom w diecezji tarnowskiej. Zaproponowane rozwiązania wskazują na integralne powiązanie duszpasterstwa młodzieży oraz duszpasterstwa małżeństw i rodzin. Towarzyszenie młodym małżonkom zaczyna się o wiele wcześniej – już w końcowym etapie duszpasterstwa młodzieży i w okresie narzeczeństwa należy ukazywać perspektywę kontynuowania formacji duchowej w małżeństwie. Świadomość naturalnego przejścia z duszpasterstwa młodzieży czy akademickiego, w duszpasterstwo małżeństw i rodzin powinna przyświecać wszystkim działaniom na rzecz młodych małżeństw. Tę zależność duszpasterstwa młodzieży i małżeństw, i rodzin jasno podkreślił papież Franciszek podczas homilii w Loreto, w Dzień Zwiastowania Pańskiego. Myśl ta mocno jest obecna w synodalnym dokumencie.

– W dokumencie jest też mowa o wyzwaniach. Jak Kościół może towarzyszyć osobom porzuconym, samotnym, rodzinom emigracyjnym czy związkom niesakramentalnym?

– Te wyzwania to pewne znaki czasu, na które Kościół powinien odpowiedzieć. Autentyczne przepowiadanie o wierności małżeńskiej wymaga wsparcia osób, które zostały porzucone przez małżonków sakramentalnych. Towarzyszenie związkom niesakramentalnym powinno integralnie uwzględniać drugą stronę, a więc nie można zapomnieć o osobach porzuconych, które z motywów wiary nie chcą wchodzić w kolejny związek, tym razem niesakramentalny. Towarzyszenie takim związkom, osobom samotnym, w tym także rodzicom samotnie wychowującym dzieci, jest również ważnym znakiem czasu, nad którym należy się pochylić. Refleksja synodalna pokazała nadto, że w obliczu zaistniałej emigracji zarobkowej i częstych problemów małżeńskich oraz rodzinnych, które z tego wynikają, należy mocniej rozwinąć duszpasterstwo rodzin dotkniętych negatywnymi skutkami emigracji.

– Dlaczego mocny akcent jest kładziony na nowe formy duszpasterstwa stanowego?

– Przeżywamy kryzys tożsamości mężczyzny i kobiety. Dojrzałe relacje małżeńskie i rodzinne wymagają jasnej tożsamości osobowościowej. Dzisiaj tak bardzo potrzeba obudzić w mężczyznach i kobietach piękno płciowości. Dokument chce ukazać komplementarność płci, gdzie różnice nie są zagrożeniem, lecz wartością i szansą wzajemnego otwarcia się na siebie. Liczne grupy formacyjne dla mężczyzn i kobiet uświadamiają potrzebę ukazywania sensu męskości i ojcostwa oraz kobiecości i macierzyństwa. Synodalny dokument zachęca do odnowienia tradycyjnego duszpasterstwa stanowego, które musi dziś poszukiwać nowych form wyrazu.

– Kiedy te zapisy wejdą w życie?

– Dokument synodalny, który jest propozycją, został przekazany do promulgacji Biskupowi Tarnowskiemu. Synod diecezjalny ma bowiem charakter doradczy względem biskupa diecezjalnego. To biskup zdecyduje, kiedy, w jakiej formie i które propozycje wejdą w życie jako prawo Kościoła partykularnego.

– Jaką rolę pełnią Parafialne Zespoły Synodalne?

– Każde spotkanie Parafialnych Zespołów Synodalnych składa się z dwóch części. W pierwszej, ściśle formacyjnej, PZS rozważa tzw. synodalny temat miesiąca, który wynika z podziału czasu trwania Synodu na trzy tematyczne lata. W pierwszym roku były to tematy związane z rodziną, w drugim dotyczą parafii, w trzecim – ewangelizacji. W drugiej części PZS zapoznaje się z materiałami przesłanymi przez Sekretariat Synodu i prowadzi konsultacje w sprawie zapisów. Rola PZS-ów już w tej chwili jest bardzo ważna i pozostanie taką także po zakończeniu Synodu. Ufamy, że staną się one ważnym elementem recepcji Synodu w parafiach, a tym samym w całej diecezji.

– Drugi rok V Synodu Diecezji Tarnowskiej poświęcony jest parafii. Jakie będą tematy dyskusji i na jakie owoce liczy Ksiądz Sekretarz?

– Pierwszy, już realizowany temat, pragnie ukazać parafię jako „rodzinę rodzin”. Określenie to znajdujemy w Amoris Laetitia. Podkreśla ono akcent na budowanie relacji osobowych we wspólnocie parafialnej. Czerwcowy temat: „Niedziela głównym wydarzeniem ewangelizacyjnym w parafii” stara się zainspirować dyskusję nad właściwym przeżywaniem Dnia Pańskiego. Mocno ufamy, że drugi roku Synodu ożywi wspólnoty parafialne naszej diecezji. Nie zaprzestajemy więc żarliwej modlitwy w tej intencji.